باروت
باروت (gunpowder)
قدیمی‌ترین مادۀ منفجرۀ شناخته شده، مخلوطی از ۷۵ درصد نیترات پتاسیم[۱] (شوره[۲])، پانزده درصد زغال[۳]، و دَه درصد گوگرد[۴]. گوگرد در دمای کم آتش می‌گیرد، زغال به‌راحتی می‌سوزد و نیترات پتاسیم، برای انفجار، اکسیژن فراهم می‌کند. باروت دود زیادی تولید می‌کند و به‌کندی می‌سوزد، به همین سبب از اواخر قرن ۱۹ رفته‌رفته مواد منفجرۀ قوی‌تری جانشین آن شده است. با وجود این، هنوز به‌صورت گسترده‌ای در استخراج معادن به‌روش انفجاری، ماسورۀ بمب و دینامیت، و آتش‌بازی به‌کار می‌رود. انرژی فعال‌سازی[۵] باروت زیاد است. تفنگی که فقط با باروت کار می‌کند، برای احتراق به چخماق یا فتیله نیاز دارد. احتمالاً اولین‌بار چینی‌ها باروت را ساختند و عمدتاً برای آتش‌بازی از آن استفاده می‌کردند. شاید دانش آن از خاورمیانه به اروپا منتقل شده باشد. نوشته‌های راجر بیکن[۶]، راهب انگلیسی، نشان می‌دهد که او در ۱۲۴۹، با باروت آزمایش‌هایی صورت داده است. مخلوط او حاوی زغال، گوگرد، و شوره بود. تولید باروتِ مؤثر برای افزایش اهمیت توپ‌ها و تپانچه‌ها، در اواخر قرون وسطا ضروری بود. عرب‌ها اولین توپ واقعی را در ۱۳۰۴ ساختند. باروت از قرن ۱۴ در ابزار جنگی به‌کار گرفته شد، اما استفاده از آن تا قرن ۱۷ برای مقاصد غیر نظامی پذیرفته نمی‌شد. در این زمان، کاربرد آن در معدن کاری آغاز شد.