باشلار، گاستون (۱۸۸۴ـ۱۹۶۲)
باشلار، گاستون (۱۸۸۴ـ۱۹۶۲)(Bachelard, Gastone)
فیلسوف، دانشمند و نظریهپرداز ادبی فرانسوی. ابتدا در رشتههای ریاضیات و فیزیک تحصیل کرد و از نظریۀ نسبیت اینشتین[۱] و اصل عدم قطعیت هایزنبرگ[۲] تأثیر پذیرفت. پس از آن به مطالعۀ فلسفه روآورد. از ۱۹۳۰ تا ۱۹۴۰ در دانشگاه دیژون فرانسه درس گفتارهایی دربارۀ ریاضیات و فیزیک ارائه کرد. از ۱۹۴۰ تا ۱۹۵۴ در دانشگاه سوربن تاریخ و فلسفۀ علم تدریس کرد. باشلار به نوعی تفکّر چندگویشی نظر داشت. مسلّمات محدود را به پرسش میگرفت و جویای عقلانیتی بود که خود آن را عقلانیت کارا مینامید. در حوزۀ نظریۀ ادبی اهتمام او عمدتاً صرف بسط و تدقیق مسئلۀ تخیّل شده است. او بر آن بود که عناصری معدود به تخیّل آدمی جهت میدهد. از او حدود ۷۰ جستار، دوازده کتاب درباره علم، دو کتاب دربارۀ زمان و آگاهی و نُه کتاب دربارۀ شعور شاعرانه بهجا مانده است. از آثارش:تحقیق در شناخت نزدیک[۳] (۱۹۲۹)؛ ارزش استقرایی نسبیت[۴] (۱۹۲۹)؛ روح علمی نوین[۵] (۱۹۳۴)؛ روانکاوی آتش[۶] (۱۹۳۸)؛آب و رؤیاها[۷] (۱۹۴۲)؛ هوا و رؤیاها[۸] (۱۹۴۳)؛ زمین و خیالپردازیهای اراده[۹] (۱۹۴۶)؛فلسفۀ نه[۱۰] (۱۹۴۹)؛ مادّهگرایی عقلی[۱۱] (۱۹۵۳)؛ بوطیقای فضا[۱۲] (۱۹۵۶)؛ بوطیقای خیالپردازی[۱۳] (۱۹۶۰)؛ شعلۀ شمع (۱۹۶۱).
- ↑ Einstein
- ↑ Heisenberg
- ↑ L’Essai sur la Connaissance
- ↑ La Valeur inductive de la relativite
- ↑ Le Nouvel Esprit Scientifique
- ↑ La Paychanlyes du ropas
- ↑ L’Eau et les Reves
- ↑ L’ Air et les songes
- ↑ La Terre et les Reveries de la ropas
- ↑ La Philosophie du non
- ↑ Materalisme rationnel
- ↑ La Poetique de l'Espace
- ↑ La Poetique de reverie