باقی ، محمود عبدالباقی (استانبول ۹۳۳ـ ۱۰۰۸ق)
باقی، محمود عَبدُالباقی (استانبول ۹۳۳ـ ۱۰۰۸ق)
شاعر و مترجم عثمانی. وی فرزند مؤذن مسجد فاتح بود. در کودکی ابتدا به‌کار در کارگاه سرّاجی و سپس به‌دلیل استعداد و علاقه به تحصیل به مدرسه رفت. در طول تحصیلش با شاعران و مورخان همدرس شد. با حمایت احمد شمس‌الدین قاضی‌زاده به مجمع ادبی راه یافت و در ۱۹سالگی به‌عنوان شاعر جوان و طراز اول استانبول، به شهرت رسید. در ۹۶۱ق/۱۵۵۴م، پس از بازگشت سلیمان قانونی از لشکرکشی به نخجوان، با قصیده‌ای به استقبال سلطان رفت و توجه او را به‌خود جلب کرد و از آن پس به دربار راه یافت. پس از برآمدن سلیم دوم عثمانی به تخت شاهی، به تدریس در مدرسۀ مراد پاشا پرداخت. با تخمیس چند غزل سلیم، توانست با ارتقای مقام به دربار او نیز راه یابد. در پادشاهی مراد سوم به مدرّسی مدرسۀ سلیمانیه برگزیده شد. پس از برنشستن محمد سوم عثمانی به تخت شاهی، از کار برکنار شد. وی در اَدِرنه، مکه و مدینه قاضی شرع بود. باقی از شاعرانی چون حافظ، سلمان ساوجی و کمال خجندی تأثیر پذیرفته و برخی از غزلیات حافظ را تضمین کرده است. آثارش که در آن‌ها از فلسفه زمان خود الهام گرفته و متأثر از اندیشۀ فانی بودن دنیاست، از قدرت فوق‌العاده‌ای برخوردار است. از آثارش: دیوان شعر به فارسی و ترکی که مهم‌ترین اثر اوست و نخستین‌بار در ۱۲۷۶ق/۱۸۵۹م، در استانبول به‌چاپ سنگی رسید؛ فضائل الجهاد که ترجمۀ مشارع الاشواق الی مصارع العشاق محیی‌الدین ابوزکریا احمد بن ابراهیم/ابن نحاس دمشقی از عربی به ترکی است؛ معالم الیقین فی سیرةالمرسلین که ترجمۀ المواهب اللدنیة بالمنح المحمدیة شهاب‌الدین خطیب قسطلانی از عربی به ترکی است (استانبول، ۱۳۱۳ـ ۱۳۱۶ق)؛ فضائل المکۀ مکیّه که ترجمۀ الاعلام فی احوال بلدالله الحرام قطب‌الدین احمد بن مکی از عربی به ترکی است.