بالتیک، دریای

From ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

بالْتیک، دریای (Baltic)
دریایی کم‌عمق که در سمت شمال شرقی از اسکاگراک[۱] و کاتگات[۲]، بین سوئد و دانمارک، تا خلیج بوتنی[۳] بین سوئد و فنلاند، امتداد دارد. خط ساحلی این دریا ۸هزار کیلومتر است؛ طول آن ۱,۵۰۰ کیلومتر، عرض آن ۶۵۰ کیلومتر و وسعت آن، شامل خلیج‌های ریگا[۴]، فنلاند، و بوتنی[۵]، ۴۲۲,۳۰۰ کیلومتر مربع است. میانگین عمق دریای بالتیک ۶۵ متر، و عمیق‌ترین قسمت آن ۴۶۰ متر است. خط ساحلی آن بین دانمارک، آلمان، لهستان، کشورهای بالتیک[۶]، روسیه، فنلاند و سوئد تقسیم شده است. رودهای بزرگ بسیاری به آن می‌ریزند که منطقه‌ای را به وسعت یک‌پنجم خاک اروپا زهکشی می‌کنند. باریکی دریا، کم‌ عمقی آن و طوفان‌های ناگهانی کشتی‌رانی را در بالتیک خطرناک کرده‌ است. بیشتر بندرها به ‌علت یخ‌بندان از دسامبر تا مه بسته می‌شوند؛ دریا فقط دوبار، در ۱۶۵۸ و ۱۸۰۹، به ‌طور کامل یخ بست. کانال کیل[۷]، دریاهای بالتیک و شمال[۸] را به هم وصل می‌کند؛ و کانال گوتا[۹] این دو دریا را به دریاچه‌های جنوبی سوئد متصل می‌کنند. از ۱۹۷۵، دریای بالتیک از طریق آبراه دریایی سن‌پترزبورگ ـ بِلومورسک[۱۰] به دریای سفید[۱۱] متصل شده است. شبکه‌ای از آبرا‌ه‌ها نیز دریای بالتیک (از سن‌پترزبورگ) را به دریای خزر[۱۲] (در استراخان[۱۳]) متصل کرده است. جهت جریان‌های بالتیک معمولاً برخلاف حرکت عقربه‌های ساعت و در امتداد ساحل سوئد به سمت جنوب است. جزایر مهم این دریا عبارت‌اند از شلان[۱۴]، فون[۱۵]، بورنهولم[۱۶]، فالستر[۱۷]، و لولان[۱۸] (دانمارک)؛ گوتلاند[۱۹]، آلند[۲۰] و وِن[۲۱] (سوئد)؛ جزایر آلند[۲۲] (فنلاند)؛ و روگن[۲۳] (آلمان). بندرهای مهم آن نیز عبارت‌اند از کپنهاگ (دانمارک)؛ کیل و روستوک[۲۴] (آلمان)؛ اِشچتسین[۲۵] و گدانسک[۲۶] (لهستان)؛ کالینینگراد[۲۷] و ریگا (لیتوانی)؛ تالین[۲۸] (استونی)؛ هِلسینکی[۲۹] (فنلاند)؛ و استکهلم و مالمو[۳۰] (سوئد). مهم‌ترین صادرات کشورهای مرزی عبارت‌اند از الوار، پوست خز، چربی نهنگ و گندم. کهربا نیز قرنهاست که از پومرانی[۳۱] از طریق بالتیک صادر میشود.

 


  1. Skagerrak
  2. Kattegat
  3. Gulf of Bothnia
  4. Riga
  5. Bothnia
  6. Baltic States
  7. Kiel
  8. Baltic and North Seas
  9. Gota
  10. St Peterburg-Belomorsk
  11. White Sea
  12. Caspian Sea
  13. Astrakhan
  14. Sjoelland
  15. Fyn
  16. Bornholm
  17. Falster
  18. Lolland
  19. Gotland
  20. Öland
  21. Hveen
  22. Aland Islands
  23. Rügen
  24. Rostok
  25. Szczecin
  26. Gdansk
  27. Kaliningrad
  28. Tallinn
  29. Helsinki
  30. Malmo
  31. Pomerania