بتک

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

بَتَک (Batak)
چندین گروه از اقوام متمایز اما در ارتباط با یکدیگر در شمال سوماترا در اندونزی، با جمعیتی حدود ۲.۵ میلیون نفر. به زبان‌های متعلّق به خانوادۀ زبانی استرونزیایی سخن می‌گویند. پرشمارترین و تمرکزیافته‌ترینِ آن‌ها توبابتک‌ها هستند که در جنوب و غرب دریاچۀ توبا زندگی می‌کنند. هرچند شَمَن‌گرایی جنبۀ مهمی از اعتقادات سنتی بتک‌ها را تشکیل می‌دهد، اما در فاصلۀ قرون ۲ تا ۱۵م، هندوییسم نیز بر آنها اثر نهاد. خط هجایی بتک، که روی خیزران، شاخ، استخوان و پوست درختان نوشته می‌شد، بر پایۀ خط‌های هندی شکل گرفته است. هرچند جزیرۀ سوماترا اقوام مسلمان زیادی دارد، اما اکثر مردم بتک اسلام را نپذیرفتند. از ۱۸۷۶، مبلّغان دینی مسیحی آلمانی و سایر کشورها نقشی فعّال در بخش شمالی سوماترا داشته‌اند. امروزه بیش از ۸۰ درصد بتک‌ها از مسیحیت پیروی می‌کنند. بسیاری از بتک‌ها برنج‌کارند اما محصولات دیگری چون سیب‌زمینی، سیب‌زمینی هندی (یام)، دارچین، کائوچو و قهوه نیز کشت می‌کنند و به تولید صنایع دستی نظیر پارچه‌های رنگ‌شده نیز اشتغال دارند و خانه‌های حکاکی و نقاشی‌شدۀ بزرگ نیز می‌سازند. بتک‌ها در روستاهایی بزرگ و محصور زندگی می‌کنند که در رأس هریک از آنها رئیس مورد احترامی که موقعیتش موروثی نیست قرار دارد. روستاییان جزو مردم عادی به حساب می‌آیند و عده‌ای برده (بدهکاران و اسیران جنگی) هم در میان آن‌ها زندگی می‌کنند. بتک‌ها در دوره‌های پیشین آدم‌خوار بودند و اسیران جنگی خود و یا افراد خودی را که از رسوم قبیله‌ای سرپیچیده بودند، می‌خوردند.