بجایه
بِجایَه (Bejaia)
(به فرانسوی بوژی[۱]) بندری در الجزایر، واقع در ۱۹۳کیلومتری شرق الجزیره، با ۱۶۵,۸۰۰ نفر جمعیت (۱۹۹۸). در
حاشیۀ جلگه‌ای حاصل‌خیز، با بارش سالانۀ ۱,۰۰۰ میلی‌متر، در مصب وادی سومام[۲]، نزدیک کوه گورایه[۳]، با ارتفاع ۶۶۰ متر، واقع شده‌است. صادرات آن عبارت‌اند از چوب، پوست، سنگ آهن، فسفات، تنباکو، هیدروکربن، و مشروبات الکلی. قدمت این بندر به زمان رومی‌ها می‌رسد و در کنترل دزدان دریایی، اسپانیایی‌ها، و عثمانی‌ها بوده‌است. احداث خط لولۀ نفت از حصی مسعود در ۱۹۵۹ سبب رونق هرچه بیشتر بندر مذکور شد و آن را به بندر اصلی صادرات نفتی صحرای افریقا[۴] تبدیل کرد. هم‌اکنون روغن زیتون، شراب، و چوب‌پنبه نیز از این بندر صادر می‌شود. رومی‌ها بجایه را با نام سالدائه[۵] می‌شناختند. در قرن ۵م مقرّ حکومت واندال‌ها[۶] بود. در زمان سلطۀ اعراب مکّۀ کوچک نامیده می‌شد. پس از قرن ۱۶، ویران شد و در ۱۸۳۳ زمانی که فرانسوی‌ها آن را تصرّف کردند، چیزی جز چند دژ و ساختمان ویرانه در آن وجود نداشت. احتمالاً واژۀ شمع در زبان فرانسه از نام این شهر گرفته شده است، چون نخستین شمع‌های مومی از بجایه صادر می‌شد.