بلادن

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

بِلّادُن

بِلّادُن

گیاهی پایا با نام علمی Atropa belladona از تیرۀ سیب‌زمینی، به ارتفاع یک تا ۱.۵ متر که در محل‌های مرطوب و سایه‌دار می‌روید. ریشۀ بلادن ضخیم و گوشتی، برگ‌هایش منفرد و با دُم‌برگ کوتاه، گل‌های آن درشت و جام گل به رنگ قهوه‌ای چرک یا مایل به بنفش، و میوۀ آن سِته‌ای به بزرگی گیلاس و به رنگ قرمز است. برخی آلکالوئیدهای مهم از قبیل آتروپین و هیوسیامین در آن یافت می‌شود و به‌ همین سبب همۀ قسمت‌های این گیاه دارای خواص درمانی فراوان و مهم است، ازجمله آرام‌کننده، ضد تشنج، و بازکنندۀ مردمک چشم. از این گیاه همچنین برای درمان بیماری‌هایی چون آسم، صرع، دفع غیر ارادی ادرار، سرگیجه و جز آن استفاده می‌شود. چون رومی‌ها، شیرۀ میوۀ بلادن را برای بازکردن مردمک چشم به‌کار می‌بردند، نام «بلا‌ـ‌ دونا» یعنی بانوی زیبا به آن دادند. این گیاه در نواحی شمالی ایران می‌روید و به نام شابیزک نیز معروف است.