بلاساغون

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

بَلاساغون

 

(یا: بَلاسَقون) شهری قدیمی در حوضۀ سفلای رودخانۀ چو و غرب دریاچۀ ایسیک‌کول، واقع در جمهوری قرقیزستان کنونی. مکان آن نامعلوم است، اما جغرافیانویسان مسلمان، مکان این شهر را آن‌سوی سیحون و نزدیک کاشغر و از ثغور ترکان نوشته‌اند. بلاساغون را سغدیان بنا نهاده بودند و مردم آن همانند مردم اسپیجاب و طراز تا میانۀ قرن ۵ق به سغدی و ترکی سخن می‌گفتند. ترکان، این شهر را قوزوردو و قوزولوش می‌نامیدند و مغولان آن را قره‌بالیغ (غوزبالیغ) می‌خواندند. بلاساغون ظاهراً در میانۀ نیمۀ اول قرن ۲ق، پس از شکست ارتش چین از زیاد بن صالح و انتشار ترکان قرلق در حوضۀ رودخانۀ چو و دریاچۀ ایسیک‌کول، به‌ تصرف آن‌ها درآمد و پس از تشکیل دولت قراخانی (۳۸۲ـ۶۰۹ق/۹۹۲ـ۱۲۱۲م) پایتخت آن دولت شد. این شهر در میانۀ قرن ۶ق به‌ تصرف قراختائیان درآمد. در ۶۰۷ق/۱۲۱۱م اهالی بلاساغون به امید پیروزی سلطان محمد خوارزمشاه و تسلط او بر قلمرو قراختاییان، مانع ورود گورخان به داخل

12292300-1.jpg

شهر شدند. اما قراختائیان پس از شانزده روز جنگ و محاصره، شهر را گرفتند و به ‌قتل و غارت پرداختند. شهر بلاساغون ظاهراً از دورۀ مغولان یا در قرن ۸ق رو‌به زوال نهاد و پس از آن متروک شد. در قرون بعد دیگر نامی از این شهر در میان نیست. ویرانه های بورانه بخشی از شهر قدیمی بلاساغون است.