بلبل
بُلبُل (nightingale)
پرندۀ آواز‌خوانی از خانوادۀ توکا[۱]. این پرنده با زیبایی بسیار نه فقط در روز، بلکه در شب نیز آواز می‌خواند. تقریباً ۱۶.۵ سانتی‌متر طول دارد و به رنگ قهوه‌ای تیره است. دمی گرد و به رنگ قهوه‌ای مایل به قرمز و سینه‌ای به رنگ سفید مایل به خاکستری تیره دارد که مختصری قهوه‌ای است. در تابستان به اروپا و در زمستان به افریقا مهاجرت می‌کند. این پرنده از حشرات، جانوران کوچک، و گاهی از میوه‌ها تغذیه می‌کند. بلبل دامنه آوازی وسیعی دارد که از حدود ۹۰۰ جزء ملودیک تشکیل می‌شود. این جانور در گونۀ Luscinia megarhycos، قرار دارد. ماده کمی کوچک‌تر از نر است اما رنگ پرهای آن‌ها بسیار مشابه است. این جانور اغلب لانه‌اش را روی زمین و از علوفۀ خشک و برگ می‌سازد و چهار تا شش تخم سبز زیتونی در آن می‌گذارد. آواز نر تا زمانی‌که جوجه از تخم خارج شود ادامه دارد. بلبل خال‌دار[۲] (Luscinia luscinia) متعلق به نواحی شرقی اروپاست و صدای بلندتری دارد ولی آوازش از جذابیت کمتری برخوردار است. هر دو گونه در محل اقامتشان در افریقا نیز آواز می‌خوانند. بلبل نر در اواسط آوریل، چند روز زودتر از ماده، از افریقای مرکزی به اروپا می‌رسد و در جنگل سکنی می‌گزیند. پراکندگی‌اش به‌شدت وابسته به منطقه و محدود به استان‌های جنوبی و مرکزی است، هرچند گاهی در غرب نیز یافت می‌شوند. مهاجرت زمستانی بسیار زود و از ژوئیه آغاز و قبل از پایان اوت کامل می‌شود. تعداد بلبل‌ها به‌شدت در حال کاهش است. ۳۴ گونه از خانواده توکا در ایران یافت می‌شود. سینه‌سرخ، بلبل، دم‌چتری، دم‌سرخ، چک، چکچک، طرقه، و توکا از آن‌جمله‌اند. مهم‌ترین پرندگان آوازخوان در این خانواده قرار دارند و بلبل معروف‌ترین آن‌هاست.