بلور

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

بُلور (crystal)

بُلور
بُلور

ماده‌ای با آرایش سه‌بعدی و منظم مولکول[۱]ها یا اتم‌ها. به‌سبب این آرایش، سطح بیرونی بلور وجوهِ صاف و کاملاً مشخصی دارد. زوایای بین وجوه نشان‌دهندۀ ویژگی‌های بلور است. نمک خوراکی و کوارتز[۲] بلورند. هر حجم هندسی متشکل از دو یا چند وجه است. منشور و هرم از احجام هندسی‌اند و احتمال دارد چند نوع از این احجام در هر بلور وجود داشته باشد. غالباً هر کانی‌ را از روی شکل بلوری و سیستم تبلور مشخص آن شناسایی می‌کنند. اندازۀ تک‌بلورها از ذرات خیلی ریز تا توده‌هایی به‌طول سی‌ متر متغیر است. بلورها در هفت گروه یا سیستم بلوری قرار می‌گیرند. این تقسیم‌بندی براساس ارتباط بین سه یا چهار محور است که در مرکز هر بلورِ کامل و تغییرشکل‌نیافته همدیگر را قطع می‌کنند. سه شکل فراوان بلوری عبارت‌اند از ۱. ساختار مکعبی سادۀ[۳] بلورهای یونی، مثل بلور کلرید سدیم[۴] (NaCl)؛ ۲. ساختار مکعبی با وجوه مرکز پر[۵] که در فلزاتی ازجمله آلومینیوم، مس[۶]، طلا[۷]، نقره[۸]، و سرب دیده می‌شود؛ و ۳. ساختار تنگ‌چینِ شش‌گوش[۹] (تنگ‌چینِ هگزاگونال) در فلزاتی مثل کادمیوم[۱۰] و روی.

 


  1. molecule
  2. quartz
  3. The simple cubic structure
  4. sodium chloride
  5. The face-centred cubic structure
  6. copper
  7. gold
  8. silver
  9. The hexagonal close-packed structure
  10. cadmium