بوشیدو
بوشیدو (bushido)
(به معنای «شیوۀ جنگجو») آیین اخلاقی شهسواری سامورایی[۱]، طبقهای نظامی در ژاپن. قوانین آن بر سادهزیستی، خودانضباطی، و دلاوری تأکید میکند. بوشیدو، که ریشه در جنگهای قرن ۱۲ دارد و تاریخ پیدایش آن به نخستین سرزمین شوگون میرسد، تا دورۀ اِدو[۲] قانون نانوشتۀ وفاداری و خویشتنداری بود. ریاضت و آگاهیِ متفکرانۀ ذِن[۳]، آیین بودا، نقش مهمی در شکلگیری این بینش داشت. از قرن ۱۷ به بعد، نوشتههای مختلفی تحت تاثیر آیین کنفوسیوس[۴] به تشریح بوشیدو پرداختند. یاماگا سوکو[۵]، محقق هنرهای رزمی، چندین کتاب در این باره نوشت، ازجمله بوکیو ذنشو[۶] (۱۶۵۶)، چکیدهای از تعلیمات نظامی؛ هاگاکوره[۷] (۱۷۱۷)، و مجموعۀ تعالیم جوچو یاماموتو[۸] (۱۶۵۹ـ۱۷۱۹)، که دربارۀ رفتارها و زندگی باطنی سامورایی آرمانی است. این کتاب و نخستین گامها در بوشیدو[۹]، اثر دایدوجی یوزان[۱۰]، که متعلق به اوایل قرن ۱۸ است، بر هوشیاری دایم نسبت به مرگ تأکید دارند.