بیت شعان
بِیت شِعان
(یا: بت‌شان[۱]؛ بیسان[۲]) از شهرهای کنونی اسرائیل و از شهرهای باستانی فلسطین قدیم، در منتهی‌الیه جنوب شرقی دشت یزرعیل (اسدرالون)[۳]، در نزدیکی ناصره. جمعیت آن ۱۵هزار نفر است (۱۹۹۷). حفاری‌هایی که در ۱۳۴۰ق/۱۹۲۱ در این محل صورت گرفت، پیشینۀ آن را از حدود قرن ۱۶پ‌م آشکار کرد. این محل در اوایل عصر مفرغ مسکونی بوده (۳۰۰ـ۲۰۰پ‌م) و بقایای فراوانی از دوران پیش از بنی‌اسرائیل دارد. یک آمفی‌تئاتر بزرگ رومی با گنجایش ۵هزار صندلی در پانزده ردیف و با نُه دروازۀ خروجی کاملاً از زیر خاک بیرون آورده شده است. قوم حِتّی‌ها (ختیان، هیتی‌ها) در قرن ۱۴پ‌م بر این ناحیه مسلط شدند و با مصریان درافتادند. بیت شعان در تاریخ اوایل مصر (سلسلۀ نوزدهم فراعنه) اهمیت داشت. یهودیان و کنعانیان، مدتی طولانی بر سر این شهر در جنگ و ستیز بودند. سرانجام داود (ح ۱۰۰۰پ‌م) آن‌جا را تحت فرمان خویش درآورد. در ۶۵پ‌م، پومپیوس بزرگ[۴]، کنسول روم، این شهر را گرفت و آن را سکوتوپولیس نامید. پس از تشکیل رژیم اشغالگر قدس (اسرائیل) در ۱۳۶۸ق/۱۹۴۸ بیت شعان با تلفظ عبری بیسان، جزو قلمرو اسرائیل شد.