تاریخ جهانگشای
تاریخ جهانگشای
کتابی به فارسی در تاریخ مغول، نوشتۀ عَطامَلِک جُوینی (۶۲۳ـ۶۸۱ق). این اثر براساس تقسیم مؤلف در سه جلد است: جلد اول، در عادات و رسوم مغول و تاریخ فتوحات چنگیز و فرزندان او و تاریخ اقوام اویغور و سلطنت اوگتای، گیوک، توشی و جَغْتای. جلد دوم، در تاریخ خوارزمشاهیان، قَراخَتاییان، گورخانیان، ایلک خانیان و آل خاقان و جلد سوم در تاریخ منکوقاآن و شرح مفصّل حملۀ هولاکو به ایران و قلع و قمع اسماعیلیان و تاریخ و شرح مذهب آنان از آغاز تا انقراضشان به دست هولاکو است. تاریخ جهانگشای که نثری مصنوع و متکَلَّف دارد و در موضوع خود از مراجع معتبر است مورد استفادۀ مورخانی چون خواجه رشیدالدین فضل‌الله و وصّاف الحضره و ابن عِبْری و ابن طَقْطقی و کاتب دمشقی و حمدالله مستوفی و خواندمیر قرار گرفت. تمام این اثر اول‌بار به‌تصحیح محمد قزوینی در ۳ جلد (۱۹۱۲، ۱۹۱۶، ۱۹۳۷) و با مقدمۀ انگلیسی اِدْوارد بِراوْن در لیدن هلند به چاپ رسید. مینورسکی و بویْل نیز آن را به انگلیسی ترجمه و منتشر کردند.