تاریخ سند

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

تاریخ سِنْد

(یا: تاریخ معصومی) نوشتۀ میر محمد معصوم‌ بهکری‌ (۹۴۴ـ۱۰۱۹ق) متخلص‌ به‌ «نامی»، کتابی تاریخی به فارسی‌. این‌ کتاب‌ که‌ در حدود سال‌های‌ ۱۰۰۸ یا ۱۰۰۹ق نوشته‌ شده‌ است‌، پس‌ از چچ‌ نامه‌، کهن‌ترین‌ کتاب‌ در تاریخ‌ سند بوده‌ و مشتمل‌ بر یک‌ مقدمه‌ و چهار جزء است‌: ۱) گشودن‌ سند به‌ دست‌ مسلمانان‌ و تاریخ‌ این سرزمین‌ در دورۀ‌ امویان‌ و عباسیان‌؛ ۲) تاریخ‌ سند در دورۀ‌ سلاطین‌ دهلی‌ و روزگار سومره‌ها و سمّه‌ها؛ ۳) تاریخ سند دورۀ‌ ارغونیان‌؛ ۴) تصرف‌ سند به‌دست‌ جلال‌‌الدین‌ اکبر گورکانی‌ (۹۶۳ـ۱۰۱۴) و حاکم‌ آن در دورۀ‌ گورکانیان‌ تا زمان‌ نگارش‌ کتاب‌. تاریخ‌ معصومی‌ از منابع‌ مهم تاریخ‌ سند به‌شمار می‌آید و از منابع‌ اصلی‌ دیگر تواریخ‌ محلی‌ سند، مانند تاریخ‌ طاهری‌، بیگلرنامه‌، و ترخان‌ نامه بوده‌ است‌. نثر کتاب‌ استوار و دلنشین‌ و دارای‌ ارزش‌های‌ ادبی‌ فراوان‌ است‌ و در متن‌ آن‌ گاه‌ آیات‌ و احادیث نیز آمده است.