تداعی آزاد

تداعی آزاد (free association)

(یا: تداعی معانی) فنی در روان‌کاوی، که در آن بیمار تشویق می‌شود افکار خود را و هرچه به ذهنش می‌آید، هرچند به ظاهر کم‌اهمیت و نامربوط، بدون احتیاط و با صدای بلند بازگو کند. زیگموند فروید در مقام مبدع این روش ادعا کرد که در اظهارات بدون اجبار بیمار، امیال ناخودآگاه و ناکامی‌ها سهواً ظاهر می‌شود و اجازه می‌دهد که روان‌کاوی، تا جایی پیش رود که معمولاً مقاومت یا واپس‌رانی (سرکوبی) آشکار شود و در افشای شخصی تداخل کند. فروید تداعی آزاد را جانشین هیپنوتیسم (خواب مصنوعی) کرد. فرآیند تداعی آزاد، که امروزه در روان‌کاوی کاربرد گسترده‌ای دارد، معمولاً با تحریک بدون هیجان، از سوی روان‌کاو، تسهیل می‌شود.