تربیت

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

تربیت

فراهم‌آوردن زمینه برای پرورش استعدادهای درونی هر موجود و به ظهور و فعلیت رساندن امکانات بالقوۀ موجود در درون او. در مورد انسان، فراهم‌آوردن شرایط برای شکوفایی همۀ استعدادهای درونی در جهت رسیدن به هدف مطلوب (با برنامه‌ای حساب‌شده) تربیت نامیده می‌شود. در کاربردهای عمومی‌تر، تربیت به معانی مختلف به‌کار می‌رود ازجمله ۱. در معنای عامیانه و در تعابیری چون باتربیت، و بی‌تربیت به مفهوم برخورداری فرد از رفتارها یا هنجارهای اخلاقی و آرمانی پیش‌کسوتان و بزرگسالان گروه یا قشری خاص از جامعه و غالباً مترادف با ادب به‌کار می‌رود. سلام‌کردن، جلوی پای معلم یا بزرگ‌ترها برخاستن، اطاعت از دستور پدر و مادر، و مشابه این‌ها تربیت تلقی می‌شود؛ ۲. پرورش؛ ۳. آموزش ویژه برای کسب مهارتی خاص به‌منظور اشتغال به حرفه‌ای معین، ازجمله تربیت معلم، تربیت مدرس، تربیت کارگر ماهر، تربیت خلبان، تربیت کادر سیاسی. تربیت در ایـن مفهوم، بــه «آموزش» مستقیم نزدیک می‌شود و مستلزم وجود استانداردهای لازم برای یک حرفه یا شغل، مرکزی با امکانات خاص، برنامه‌ای منظم، زمانی مشخص، و ارزشیابی دقیق است؛ ۴. همراه با تعلیم، برابر با عبارت «آموزش و پرورش». در این کاربرد، منظور از تربیت (یا پرورش) پرداختن به جنبه‌های انسانی و اخلاقی و معنوی، و مراد از تعلیم (یا آموزش) تقویت جنبه‌های ذهنی و نظری و آگاهی‌بخش است.