تربیت احساساتی

تربیت احساساتی (L\' Education sentimentale)

عنوان دو رمان از گوستاو فلوبر، به زبان فرانسوی، رمان اول منتشرشده در ۱۹۱۴، رمان دوم منتشرشده در ۱۸۶۹. تربیت احساساتی اول، که مهم‌ترین رمان دورۀ جوانی فلوبر به‌شمار می‌رود، هرگز نظر خود نویسنده را جلب نکرد. فلوبر دست‌نویس آن را نگاه داشت، اما خود به‌چاپ آن رضایت نداد چراکه در آن مفادی از رویدادهای دردناک زندگی‌اش را داخل کرده بود. به‌نظر می‌رسد تربیت احساساتی اول برای فلوبر طرحی برای تربیت احساساتی دوم بوده است. در رمان دوم، که از شاهکارهای ادبیات قرن ۱۹ به‌شمار می‌رود، تنوع صحنه‌ها و رخدادها به‌مراتب بیشتر است. رمان، ماجرای عشق فردریک مورو به مادام آرنو را بازمی‌گوید که زن ناشری بدنام است و با این‌همه، فداکارانه شوهرش را پاس می‌دارد. فردریک، که جوابی را که خواهان است (ازدواج) از مادام آرنو نمی‌گیرد، با فاحشه‌ای هوسران ازدواج می‌کند و صاحب فرزندی می‌شود که بسیار زود می‌میرد. عشق‌های دیگری نیز در رمان روی می‌نماید، اما عشق به مادام آرنو همچنان پرقدرت و دردناک در مرکز رمان قرار دارد. مادام آرنو، که از لطیف‌ترین و جذاب‌ترین مخلوقات فلوبر است و معشوقۀ ابدی او را به‌یاد می‌آورد، در صحنۀ آخر دسته‌ای از موی سفید سرش را به فردریک می‌دهد و پایان ماجرا را اعلام می‌کند. تربیت احساساتی، به باور بسیاری از منتقدان، منبع و مأخذ همۀ دستاوردهای رمان معاصر است.