ترسل
تَرَسُّل
اصطلاحی برای نامه‌نگاری در قدیم. دانشی که از اصول نامه‌نگاری و مراعات قواعد به مقتضای حالِ نویسنده و مخاطب بحث می‌کند. ترسّلات و انواع نامه‌ها در ایران پیش از اسلام، جایگاه داشتند و پس از اسلام نیز آثار آن دیده می‌شود. ازجمله ترسّلات موجود، متن کامل عهد اردشیر در تجارب‌الامم ابن مسکویه و قسمتی از عهد شاپور بن اردشیر در الوزراء و الکتّاب، قسمتی از مکتوب اردشیر بابکان خطاب به رعایا و مکتوب انوشیروان به بزرگمهر است. در دورۀ ساسانی ترسّلات عبارت بودند از مناشیر برای تفویض حکمرانی بلاد، فتح‌نامه در شرح علل جنگ و وقوع آن و تاریخ و توصیف قدرت دشمن، شکست‌نامه، عهدنامه، سوگندنامه، امان‌نامه، سلطانیّات در موضوع نامه‌های پادشاهان به یکدیگر، اخوانیّات و توقیعات که در دورهای بعد هم، تا قرن هفتم انواع ترسّلات مذکور، رایج بودند. هریک از ترسّلات ویژگی‌هایی داشتند؛ ازجمله در منشور، توضیحی دربارۀ مرتبت مخاطب، اوصاف وی و تکالیف و وظایف او می‌آید یا در سوگندنامه عهود و شرایط و تضمین و وثیقه ذکر می‌شود، در اخوانیّات بر شرح اشتیاق تأکید می‌شود. از مهم‌ترین کتاب‌های ترسّل فارسی می‌توان به عتبةالکتبه منتجب‌الدّین بدیع جوینی و التوسّل الی الترسّل بدرالدّین رومی اشاره کرد. نیز← نامه و نامه‌نگاری