ترمین، لیون (1896ـ1993)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
لئون ترمین
Leon Theremin
زادروز ۱۸۹۶م
درگذشت ۱۹۹۳م
ملیت روسی
تحصیلات و محل تحصیل تحصیل در زمینۀ فیزیک‌ و موسیقی‌
شغل و تخصص اصلی مخترع ساز
شغل و تخصص های دیگر استاد آگوستیک‌ کنسرواتوار موسیقی‌ مسکو
گروه مقاله موسیقی
جوایز و افتخارات جايزۀ‌ درجۀ‌ اول‌ استالين‌
لیون ترمین
تِرِمین، لئون (۱۸۹۶ـ۱۹۹۳) Theremin, Leon 
لیون ترمین

مخترع‌ روسی‌ ساز ترمین‌ در ۱۹۲۲، نوعی‌ سینتی‌سایزر مونوفونیک و نیز سازهای‌ والو ـ آمپلی‌فایری‌ دیگر در دهۀ ۱۹۳۰. او در پی‌ موفقیت‌ تجاری‌ و مردمی‌ در امریکا و هالیوود، در ۱۹۳۸ به‌ پشت‌ پردۀ‌ آهنین‌ حبس‌ و خفقان‌ روسیه‌ بازگشت‌. پس‌ از ۱۹۴۵ پژوهش‌های‌ آکوستیکی‌ خود را در مسکو ادامه‌ داد و در همایش‌ موسیقی‌ الکترونیک‌ استکهلم‌ در ۱۹۹۰ حضور یافت‌. ساز ترمین‌ بدون‌ تماس‌ دست‌ و با حرکت‌ بازوی‌ کارورز در محیط‌ آواهای‌ موسیقایی‌ نواخته‌ می‌شود. این‌ ساز می‌تواند گسترۀ وسیعی‌ از صداها را تولید کند و بیشتر برای‌ جلوه‌های‌ صوتی‌ جیغ‌مانند و تیز در فیلم‌ها به‌کار می‌رود. ترمین‌ نوعی‌ سکوی‌ رقص‌ الکترونیک‌ نیز اختراع‌ کرد که‌ تِرپسیتون‌ نام‌ داشت‌ و در آن‌ حرکات‌ رقصنده‌ به‌ آواهای‌ موسیقایی‌ تبدیل‌ می‌شد. از دیگر اختراعات‌ او می‌توان‌ به‌ ویولن‌سل‌ الکترونیک‌ بدون‌ سیم‌، نخستین‌ دستگاه‌ تولید ریتم‌ سنکوپ‌دار، نوعی‌ سیستم‌ تلویزیون‌ رنگی‌ و یک‌ سیستم‌ ایمنی‌ که‌ در زندان‌های‌ سینگ‌ سینگ‌ و آلکاتراز آمریکا نصب‌ شد، اشاره‌ کرد. ترمین‌ در زمینۀ فیزیک‌ و موسیقی‌ تحصیل‌ کرد. در ۱۹۲۲ ساز ترمین‌ خود را به‌ رهبر انقلاب‌ شوروی‌، لنین‌، عرضه‌ کرد و به‌ گشتی‌ هنری‌ فرستاده‌ شد که‌ شامل‌ کنسرت‌های‌ پرفروشی‌ در برلین‌، پاریس‌، لندن‌ و نیویورک‌ بود. ترمین‌ در نیویورک‌ استودیویی‌ دایر کرد و سال‌های‌ ۳۸ـ۱۹۲۷ را در این‌ شهر گذراند. پس‌ از آن،‌ دستور بازگشت‌ به‌ شوروی‌ را دریافت‌ کرد و در دورۀ پاکسازی‌ بزرگ‌ استالین‌ علیه‌ دشمنان‌ واقعی‌ و خیالی‌، به‌ یکی‌ از اردوگاه‌های‌ کار اجباری‌ در سیبری‌ فرستاده‌ شد. ترمین‌ در دوران‌ جنگ‌ جهانی‌ دوم‌ در یک‌ آزمایشگاه‌ نظامی‌ مشغول‌ کار شد و به‌ تولید سیستم‌های‌ رهگیری‌ برای‌ کشتی‌ها و زیردریایی‌ها و سیستم‌های‌ تلویزیونی‌ پرداخت‌ که‌ هنوز هم‌ کاربرد دارد. همچنین‌ ابزار استراق‌ سمعی‌ مینیاتوری برای‌ کا.گ‌.ب‌. اختراع‌ کرد. او برای‌ این‌ کار جایزۀ‌ درجۀ‌ اول‌ استالین‌ را گرفت‌ و اجازه‌ یافت‌ تا در مسکو زندگی‌ کند و بعد استاد آگوستیک‌ کنسرواتوار موسیقی‌ این‌ شهر شد. پس‌ از برخوردی‌ اتفاقی‌ با خبرنگاری‌ از نیویورک‌ تایمز که‌ به‌ چاپ‌ مقاله‌ای‌ افشاگرانه‌ دربارۀ دوران‌ محکومیت‌ قبلی‌ او منجر شد، از کار اخراجش‌ کردند و آزمایشگاهش‌ را بستند. او تا پایان‌ عمر اما به‌ پژوهش‌های‌ آکوستیکی‌ خود، و کار بر روی‌ معکوس‌سازی‌ روند سالخوردگی‌ ادامه‌ داد.