تشدید

تشدید (resonance)

(یا: رزونانس) تقویت سریع ارتعاش، هنگامی‌که جسمِ درحال ارتعاش در معرض نیرویی قرار گیرد که با بسامد طبیعی جسم تغییر می‌کند. برای نمونه، طول ستون هوای داخل سازهای برنجی را چنان تنظیم می‌کنند که ساز، نُتی درحال اجرا را به حالت تشدید درآورد. آثار تشدید را در بسیاری از مدارهای الکتریکی نیز می‌توان تولید کرد. مثلاً، تنظیم رادیو برای دریافت صدای فرستنده‌ای مشخص بدان معنی است که بسامد طبیعی مدار گیرنده را آن‌قدر تغییر می‌دهند تا با بسامد امواج رادیویی آنتن انطباق پیدا کند. تشدید کاربردهای فیزیکی بسیار دارد. با اعمال نیروی منظم بر کودکی که درحال تاب‌خوردن است می‌توان دامنۀ نوسان را افزایش داد. در رژۀ سربازانی که روی پل درحرکت‌اند، در صورتی‌که بسامد گام‌ها بر بسامد طبیعی پُل منطبق شود، دامنۀ ارتعاشات پل ممکن است به‌شدت افزایش یابد و منجر به تخریب پل شود. در ۱۹۴۰، انطباق بسامد وزش‌های توفان با بسامد طبیعی پل، در پل تاکوما نروز، واقع در ایالات متحدۀ امریکا، منجربه ویرانی پل مذکور شد.

 

---