تغلقیان
تُغلُقیان
سلسلۀ سلاطین مسلمان حاکم در دهلی از ۷۲۰ تا ۸۱۵ق. مؤسس تغلقیان غیاثالدین تغلقشاه امیر سپاه ناصرالدین خسرو شاه، از سلاطین خلجی هند، بود، ولی با وی به مخالفت برخاست و پس از کشتن وی در ۷۲۰ق بر تخت سلطنت دهلی نشست. وی بهسبب جنگهای متعدد با تاتارها لقب غازی ملک گرفته بود، ولی پس از رسیدن به سلطنت لقب خود را به غیاثالدین تغییر داد و پایتخت را از دهلی به تغلقآباد منتقل کرد. محمد بن تغلقشاه دومین سلطان این سلسله بود که در ۷۲۵ق به سلطنت رسید. در دورۀ سلطنت او هند دچار فقر و نابسامانی اقتصادی شد و براثر سیاستهای نادرست او همواره در قلمروش شورش وجود داشت و بنگال و دکن و سند از دستش خارج شد. وی به شعائر دینی پایبند بود و با علوم گوناگونی چون ریاضیات و نجوم و فلسفه و طب آشنایی داشت. پس از وی پسرعمویش فیروزشاه به سلطنت رسید و بسیاری از خرابیها و ستمهای دوران محمد تغلقشاه را جبران کرد و استقلال سلاطین مسلمان دکن را به رسمیت شناخت، اما در تصرّف مجدد مناطق بنگال و دکن توفیق نیافت. در ۷۸۲ ق بهسبب ضعف ناشی از کهولت از سلطنت کناره گرفت و در ۷۹۰ درگذشت. پس از وی نوهاش تغلقشاه دوم بر تخت نشست، ولی در ۷۹۱ بهقتل رسید و پسرعمویش ابوبکر شاه به پادشاهی رسید که در ۷۹۲ عزل شد و عمویش محمدشاه به سلطنت رسید. وی در ۷۹۵ درگذشت و پسرش سکندرشاه جانشین وی شد، اما پس از یک ماه براثر بیماری درگذشت. پس از مرگ سکندرشاه، امرا برادرش ناصرالدین محمودشاه را به پادشاهی برگزیدند. در دورۀ سلطنت او هرجومرجهای پیشین ادامه داشت. سرکشی هندوها و جنگ در سراسر هند سبب کشتار مسلمانان و هندوها شد. در ۸۰۱ق، امیر تیمور به هند لشکر کشید و دهلی را تصرف و غارت کرد و ناصرالدین محمود به گجرات رفت. در ۸۰۳، بار دیگر به دهلی بازگشت و پس از جنگهای متعدد تا ۸۱۵ در دهلی سلطنت کرد. با مرگ او سلسله تغلقیان منقرض شد.