تقویم البلدان
تَقْویمُ‌الْبُلْدان
نوشتۀ ابوالفداء (۶۷۲ـ۷۳۲ق)، کتابی در جغرافیای عمومی به‌عربی. مؤلف این کتاب را در ۷۲۱ق به‌پایان رساند. اما احتمالاً تا پایان عمر آن را تکمیل می‌کرده است. وی این اثر را نه براساس سفرها و مشاهدات شخصی بلکه به‌واسطۀ منابع جغرافیایی گذشته و گفته‌های دیگران فراهم کرد. تقویم‌البلدان با وجود اقتباس از کتاب‌های دیگر، درباره سرزمین‌های اقوام غیرمسلمان، اطلاعات مفیدتر و کامل‌تری از آثار گذشتگان دارد. با این حال، مؤلف به کاستی‌های اثرش دربارۀ سرزمین‌های چین، هند، بلغار، چرَکس، روس، صرب و فرنگ، اعتراف داشته و از سرزمین سیاهان جنوب، اطلاعات اندکی ارائه داده است. ابوالفداء، اولین کسی است که روش جدول‌بندی را در جغرافیا به‌کار برده که او نیز این شیوه را از تقویم‌الابدان ابن جَزله گرفته است. تقویم‌البلدان در زمان مؤلف شهرت بسیار یافت. رنو و بارون دسلان با مقدمه‌ای آن را به‌فرانسه ترجمه کردند (۱۸۴۸). میرزا محمدصادق اصفهانی (قرن ۱۱ق) تحت تأثیر این کتاب یکی از دو اثر جغرافیایی خود را تقویم‌البلدان نامید.