جامعه باز و دشمنان آن

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

جامعۀ باز و دشمنان آن (The Open Society and its Enemies)


کتابی در فلسفۀ سیاسی، نوشتۀ کارل ریموند پوپر، به زبان انگلیسی، منتشرشده در ۱۹۴۵. مؤلف در این کتاب با رودررونهادن دو گونه جامعه، جامعۀ باز و جامعۀ بسته، ضمن بحثی پُردامنه به نقد دیدگاه‌های کل‌گرا از افلاطون تا مارکس همت گماشته و در برابر این دیدگاه‌ها به دفاع از جامعۀ باز، که به‌باور او دستاورد یونانیان بوده، پرداخته است. در نظر پوپر، افلاطون و هگل و مارکس دشمنان جامعۀ بازند. بر این مبنا، پوپر به تحلیل و نقد آرای این فیلسوفان می‌پردازد و تناقض‌های هرکدام را به‌زعم خود آشکار می‌کند. پوپر، درپی این بحث و در ادامۀ مباحثی که پیش‌تر در فقر تاریخیگری نیز مطرح شده بود، به نقد نظریه‌های رفورمیسم و نیز نظریه‌های انقلاب پرداخته و به بحثی روش‌شناختی در باب جامعه‌شناسی و روش آزمایشی در علوم اجتماعی رسیده است. جامعۀ باز و دشمنان آن به‌عنوان یکی از منابع اصلی در نقد و نفی مارکسیسم و جریان های چپ، نه فقط در دنیای انگلیسی‌زبان بلکه حتی در دیگر کشورها، ازجمله ایران، همواره مطرح بوده و بدان ارجاع داده شده است.