جفت
جُفْت (placenta)
اندامی در پستانداران جفت‌دار، شامل همۀ پستانداران غیر از کیسه‌داران[۱]، پلاتی‌پوس‌ها[۲]، اکیدنه‌ها[۳]. این اندام عهده‌دار اتصال رویان[۴] یا جنین در حال نمو به زهدان است. متشکل از بافت‌های مادری و جنینی است، جریان خون جنین را با جریان خون مادر ارتباط می‌دهد، و امکان تبادل اکسیژن، مواد غذایی، و فرآورده‌های زاید را فراهم می‌کند. در این اندام، دو دستگاه گردش خون در تماس مستقیم قرار نمی‌گیرند و با غشاهایی نازک جدا شده‌اند. در این حالت، مواد از میان غشاها از دستگاهی به دستگاه دیگر انتشار می‌یابد. به‌علاوه، جفت هورمون‌هایی تولید می‌کند که آبستنی را حفظ و کنترل می‌کند. این اندام به‌همراه پس‌زایه از زهدان جدا می‌شود. جفت برای نمو جنین ضروری است. در پستانداران، در بدن مادر نمو می‌یابد. طنابی، با نام طناب ناف[۵] که حاوی رگ‌های خونی است، آن را به جنین وصل می‌کند. همچنین، جفت محکم به زهدان مادر چسبیده است. نقش جفت، آوردن خون جنین به مجاورت خون مادر است و این امر موجب می‌شود که اکسیژن و مواد غذایی از مادر به جنین، و دی‌اکسید کربن و سایر مواد زاید در جهت عکس جریان یابند. انواع گوناگون مواد، مثل داروها و ویروس‌ها، از جفت عبور می‌کنند و به جنین می‌رسند. ویروس عامل بیماری ایدز (اچ‌آی‌وی[۶]) نیز ممکن است از این راه منتقل شود. همچنین، مادر از طریق جفت از جنین در برابر عفونت محافظت می‌کند. بدن مادر برخی موادشیمیایی، مانند پادتن‌ها را می‌سازد، که موجب دفاع در برابر بیماری‌ها می‌شوند و از جفت نیز عبور می‌کنند. بافتی در گیاهان که تخمدان را به تخمک وصل می‌کند نیز جفت نام دارد.