جنر، ادوارد (۱۷۴۹ـ۱۸۲۳)
جِنِر، اِدْوارْد (۱۷۴۹ـ۱۸۲۳)(Jenner, Edward)
| ادوارد جنر Edward Jenner | |
|---|---|
| زادروز |
برکلی، گلاسترشر ۱۷۴۹م |
| درگذشت | ۱۸۲۳م |
| ملیت | انگلیسی |
| تحصیلات و محل تحصیل | بیمارستان سنت جورج لندن |
| شغل و تخصص اصلی | پزشک |
| گروه مقاله | پزشکی |
پزشک انگلیسی و بنیادگذار روش مایه‌کوبی[۱]. در دورۀ جنر، بیماری آبله[۲] باعث مرگ‌و‌میر بسیار می‌شد. او در ۱۷۹۶ دریافت که تلقیح[۳] با آبلۀ گاوی[۴] فرد را در برابر آبله ایمن می‌کند. این کشف پیشرفت بزرگی در علم پزشکی بود. جنر مشاهده کرد کسانی که با گاو سر و کار دارند و دچار آبلۀ گاوی می‌شوند، بعدها هرگز آبله نمی‌گیرند. او این یافته را در مورد کودکی آزمایش کرد. ابتدا به او آبلۀ گاوی و بعد از دو ماه آبله تلقیح کرد. کودک به آبله مبتلا نشد. جنر این یافته را در ۱۷۹۸ منتشر کرد. او این روش را واکسیناسیون (مایه‌کوبی) نامید. این عبارت برگرفته از واژۀ لاتینی واکسینیا[۵]، به‌معنی آبلۀ گاوی است. جنر در برکلی[۶]، گلاسترشِر[۷] زاده شد. در بیمارستان سنت جورج[۸] لندن درس خواند و پس از بازگشت به برکلی، به طبابت پرداخت. در ۱۷۸۸، آبله در گلاسترشر همه‌گیر[۹] شد. در آن زمان تلقیح با استفاده از واکسن زنده‌ای صورت می‌گرفت که از فردی به‌دست می‌آمد که به‌شکل خفیف بیماری دچار شده بود. اجرای این روش، که لیدی مری ورتلی مونتگیو[۱۰] آن را در ۱۷۲۱ از ترکیه به انگلستان آورد، برای یان اینگنهوس[۱۱]، فیزیولوژیست هلندی، موفقیت به‌همراه داشت، اما می‌توانست کشنده باشد. در جریان این همه‌گیری، جنر به مشاهدات اولیه پرداخت.