جو، سلسله
جو، سلسلۀ (Zhou dynasty)
سلسلهای از پادشاهان چین (ح ۱۰۶۶ـ۲۵۶پم)، که عصر آن دورۀ پیدایش شهرها و شکوفایی فلسفه بود. این سلسله را قوم نیمهچادرنشین جو از ناحیه درّه وی[۱]، در غرب قوس بزرگ هوانگ هه[۲] (رود زرد)، بنیاد نهاد. با شروع عصر کشورهای متحارب، نفوذ و قدرت جو از ۴۰۳پم روبه افول نهاد. وو وانگ[۳]، «جنگجو»، مؤسس این سلسله، مدعی بود که بیکفایتی سلسلۀ شانگ انتقال «حکم آسمانی» به سلسلۀ جو را توجیه میکند. در دورۀ جو، کشاورزی و تجارت گسترش یافت، استفاده از ابزارهای آهنی و سکههای فلزی معمول شد، شهرها رشد کرد و فلسفههای کنفوسیوس[۴]، لائودزی (لائوتسه[۵])، منیوس[۶]، و آیین تائو[۷] رواج یافت. جوهای غربی تا ۷۷۱پم بر کشورهای فئودال خراجگزار در درۀ وی مسلط بودند و پایتخت آنان در هائو، نزدیک شیان[۸]، قرار داشت. بعدها لویانگ[۹] پایتخت جوهای شرقی شد. جامعۀ جو ساختاری بسیار مشابه ساختار جوامع اروپایی و ژاپنی در دورۀ متأخر فئودالی، تقسیمبندیهای طبقاتی انعطافناپذیر و طبقات موروثی، داشت.