جولقی

جولَقی

(به اعتقاد برخی، مخفف جوالق، به‌معنی نوعی پوشش که درویشان به تن کنند و جوالقی نیز به‌معنی جوال‌ساز یا جوال‌فروش) در اصطلاح صوفیان، به گروهی از قلندران گویند که لباسی از پشم و جوال با وصله‌های رنگارنگ بر تن می‌کردند. در حقیقت این خرقۀ پشمین و ضخیم را جمعی از قلندران برای تمایز از دیگران بر تن می‌کرده‌اند. این گروه ریش خود را می‌تراشیدند و سر خود را برهنه می‌کردند و حلقه‌ای آهنین بر گردن می‌افکندند. گروهی از قلندرها، شیخ حسن جوالقی، درویشی ایران‌تبار، را به‌عنوان پیشوا برگزیدند. او اصول جوالیقی‌ها را به‌وجود آورد و در نزدیکی قاهره خانقاهی برای پیروان و مریدان خود ایجاد کرد. وی بنابر عادت، ریش خود را می‌تراشید و با سر برهنه در میان مردم ظاهر می‌شد. بعدها، اگرچه او از بدعت‌های خود دست برداشت، اما مریدانش روش او را همچنان ادامه دادند و لباس مخصوصی به نام جامۀ ایرانیان و مغان بر تن کردند.