حاکم جلیل
حاکِمْ جَلیل ( ـ۳۳۵ق)
| حاکم جلیل | |
|---|---|
| درگذشت | ۳۳۵ق |
| ملیت | ایرانی |
| شغل و تخصص اصلی | وزیر |
| لقب | «حاکم شهید» |
| آثار | مختصر کافی |
(شهرت ابوالفضل محمد بن احمد) حاکم، وزیر امیر نوح بن نصر سامانی. از فقها و زاهدان عصر خویش بود و از این‌رو، امیر نوح در ابتدای سلطنت خود وی را به وزارت (۳۳۱ق) منصوب کرد. او بیشتر وقت خود را صرف عبادات دینی و مطالعات مذهبی می‌کرد، همچنین دست متعدیان و ظالمان را کوتاه و مواجب سپاهیان را محدود کرد، اما زود مورد خشم امیران نظامی قرار گرفت. خالی‌‌بودن خزانه براثر غارت ۳۳۱ق، و نیز شورش‌هایی که در گوشه و کنار مملکت ایجاد شده بود کار را بر امیر نوح و وزیر او مشکل کرد و سرانجام لشکریان، سرکوب شورش عبدالله بن اشکام خواندشاه و پیکار با ابوعلی چغانی، والی شورشی خراسان را، منوط به تحویل حاکم جلیل اعلام کردند، چرا که او را مسبب اوضاع دشوار و به‌‌تأخیر افتادن مواجب می‌دانستند. امیر نوح نیز ناگزیر وزیر خود را به امرای نظامی سپرد و آنان وی را به طرزی فجیع به‌قتل رساندند که بعدها به «حاکم شهید» ملقب شد. او صاحب کتابی با نام مختصر کافی است.