حرکت (فیزیک)

حرکت (فیزیک)
تغییر موقعیت یک جسم نسبت به جسمی دیگر یا با توجه به یک دستگاه مختصات یا مقایسه (چارچوب مرجع). حرکت‌ها در مسیرهای معین واقع می‌شوند و طبیعت این مسیرها چگونگی حرکات را تعیین می‌کند. چنانچه همۀ نقاط یک جسم نسبت به جسم دیگر مسیری یکسان، که لزوماً مستقیم نیست، داشته باشند، جسم اول نسبت به جسم دوم دارای حرکت انتقالی است و چنانچه مسیرها مستقیم باشند، حرکت را حرکت خطی (یا راست‌خط) می‌نامیم. در هر دو حالت کلیۀ نقاط جسم هم سرعت و هم شتاب یکسان دارند. در صورتی‌که همۀ نقاط یک جسم مسیرهای مختلف به سمت جسم دیگر داشته باشند، حرکت جسم اول نسبت به جسم دوم ترکیبی از حرکت انتقالی و چرخشی خواهد بود. مثلاً، در موتور تناوبی (رفت و برگشتی) یک سَرِ میلۀ اتصال به‌وسیلۀ مفصلی لولامانند به پیستون متصل است و همراه آن در مسیری مستقیم نسبت به سیلندر حرکت می‌کند و سرِ دیگرش با مفصلی لولامانند به میل‌لنگ اتصال دارد و با آن در مسیری دایره‌ای نسبت به بدنۀ سیلندر به حرکت درمی‌آید. اجسامی که به‌وسیلۀ لولا متصل می‌شوند فقط می‌توانند نسبت به یکدیگر بچرخند. درنتیجه حرکت میلۀ اتصال نسبت به پیستون و نسبت به میل‌لنگ چرخشی محض است. قوانین اساسی حرکت را نخستین‌بار نیوتون تدوین کرد. این قوانین همراه با قانون گرانش تا پیش از نظریۀ نسبيت اینشتین، مبانی اصلی علم دینامیک بود.