حزب همت
حزب همّت
از نخستین احزاب چپ‌گرای ایرانیان مقیم قفقاز. در ۱۲۸۳ش، به ابتکار حزب سوسیال دموکرات روسیه، شاخۀ قفقاز تشکیلاتی به رهبری نریمان نریمانوف و عزیز بیگوف در میان کارگران مهاجر ایرانی و خصوصاً آذربایجانی‌‌های شاغل در تأسیسات نفتی باکو پاگرفت که به نام باشگاه و نشریۀ خود به حزب، جمعیت یا سازمان همت، معروف شد. حزب همت، که به نام حزب سوسیال دموکرات آذربایجان نیز خوانده شده است، با حزب سوسیال دموکرات روسیه مرتبط بود و در تشکیل فرقه اجتماعیون عامیون (سوسیال دموکرات) ایران به رهبری حیدرخان عمواوغلی تأثیر فراوانی داشت. حزب همت نخست نشریۀ همت را به‌صورت تایپی منتشر کرد و سپس روزنامۀ تکامل به سردبیری محمد‌امین رسول‌زاده را ارگان خود ساخت.