حسن حاجی نوری
| حسن حاجی‌نوری | |
|---|---|
| زادروز |
جواهردشت 1305ش |
| درگذشت | تهران ۲۰ دی 1397ش |
| ملیت | ایرانی |
| شغل و تخصص اصلی | مجسمه‌ساز |
| شغل و تخصص های دیگر | مرمت‌گر مجسمه‌های باستانی |
| آثار | تندیس‌های فریاد نیما یوشیج (1337)، آوار، اندوه، نیایش بت گمشده و دام گیسو |
| گروه مقاله | نگارگری و مجسمه‌سازی |
| جوایز و افتخارات | دریافت نشان درجه‌ی یک هنری از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی (1368) |
حسن حاجی‌نوری (جواهردشت 1305ش- تهران ۲۰ دی 1397ش)
مجسمه‌ساز ایرانی و مرمت‌گر مجسمه‌های باستانی. از سن 12 سالگی به صورت خودآموز به کار مجسمه‌سازی پرداخت و مدتی نیز نزد رحیم زاده‌ارژنگ و میرمصور ارژنگی کارآموزی کرد. در سال ۱۳۲۳ کارگاه شخصی‌اش را دایر نمود و بعدها به عنوان مدرس نقاشی و مجسمه‌سازی در اداره‌ی کل هنرهای زیبا مشغول به خدمت شد. در سال 1336 در مسابقه‌ی ساختن پیکره‌ی شاهان قدیم ایران، که به وسیله‌ی وزارت کشور برگزار شد و داور آن آندره گدار بود با ساختن مجسمه‌ی اردشیر بابکان، بر اساس نگاره‌های موجود، جایزه‌ی اول را به دست آورد. بعدتر او به ساختن مدل‌هایی از روی آثار باستانی اقدام کرد؛ از جمله عقاب دوسر (برای فرودگاه مهرآباد) و دو ستون تخت جمشید (یکی برای میدانی در شیراز و دیگری برای میدان ایران در بوئنس‌آیرس آرژانتین) با طول 24 متر.
حاجی‌نوری مدتی در موزه‌ی ایران باستان مشغول بازسازی و بزرگ‌نمایی مجسمه‌ها و نقش‌برجسته‌های باستانی بود و سپس به استخدام سازمان میراث فرهنگی درآمد که در آن‌جا به تهیه‌ی مولاژ پرداخت. او در کنار ساختن مجسمه‌هایی که کپی آثار باستانی بودند، به ساختن تندیس‌هایی پرداخت که به قول خودش فرم نمادین دارند. در سال 1337 فریاد نیما یوشیج را با گچ ساخت که 76 سانتیمتر ارتفاع دارد. چهره‌ی این مجسمه یک و نیم برابر چهره‌ی واقعی نیماست که پشت به کوه، دهان به فریاد گشوده. آوار از مجسمه‌های دیگر اوست که آدم‌هایی از زن و مرد زیر آواری از کتاب فرو افتاده‌اند و در آخرین نفس‌ها مشغول گشودن کتاب بزرگی هستند. در بالای این آوار مردی به استغاثه دست بلند کرده است. اندوه، نیایش بت گمشده و دام گیسو از دیگر آثار معروف اوست.
حاجی‌نوری نقش مهمی در رونق و کیفیت مجسمه‌سازی شهری داشته. او در این دسته از آثارش که بیش‌تر به آثار باستانی ایران اختصاص دارد از بزرگ‌نمایی زیاد پرهیز کرده و مجسمه‌های زیادی را در مناطق مختلف ایران نصب کرده است. حاجی‌نوری به خاطر دغدغه‌های صرف هنری با بسیاری از شاعران بزرگ معاصر (مثل شاملو، نیما، اخوان ثالث و فروغ فرخزاد) دوستی و رابطه‌ی نزدیگ داشته.
در مهرماه 1392 توسط سازمان زیباسازی شهر تهران و نشریه‌ی تندیس مراسمی در بزرگداشت او برگزار شد که هنرمندان برجسته‌ای چون جواد مجابی، حسین محجوبی، عباس مشهدی‌زاده، رضا بانگیز و... به تقدیر و معرفی حاجی‌زاده و آثارش پرداختند. حاجی نوری در سال ۱۳۶۸ نشان درجه‌ی یک هنری خود را از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دریافت کرد. او بر اثر کهولت سن درگذشت.
منابع:
- نودسال نوآوری در هنر تجسمی ایران: جواد مجابی، پیکره: 1395
- www.farsnews.com
- www.mehrnews.com
- www.honaronline.ir
- www.irna.ir