حنفیه

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

حَنَفیه

(یا: حنفی) از مذاهب معروف چهارگانۀ اهل سنت، و پیروان ابوحنیفه. ابوحنیفه قائل به رأی و اجتهاد شد و از اهل حدیث دوری جست. وی قیاس یا استحسان یا رأی را، پس از کتاب، سنت و اجماع، به‌عنوان اصل چهارم فقهی پذیرفت و در فقه شیوه‌ای ابداع کرد که به فقه حنفی مشهور است. اساس فقه حنفی، هفت اصلِ کتاب، سنت، قول صحابه، قیاس (جلی و خفی)، استحسان، اجماع و عرف است. مذهب حنفی به‌دست دو تن از یاران ابوحنیفه، محمد بن حسن شیبانی و ابویوسف قاضی، رواج فراوان یافت، اگرچه پیدایش مذاهب شافعیه و مالکیه تا حدودی مانع انتشار این مذهب شد. دربارۀ حنفیه، فقه و مشاهیر علمای آن کتب بسیار تألیف شده است. شمار پیروان مذهب حنفی از دیگر مذاهب اسلامی بیشتر است. حنفیان در میان مسلمانان کشورهای هند، پاکستان، بنگلادش، آسیای میانه، چین، افغانستان و ترکیه در اکثریت‌اند و گروهی از مردم عراق، مصر، سوریه، لبنان و ایران (در مناطقی از خراسان و بلوچستان و ترکمن‌صحرا) نیز حنفی‌مذهب‌اند.