حواری

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

حواری

حواريون مسيح (ع) در تابلوي شام آخر، اثر داوينچي

(جمع: حواریّون) هریک از یاران و رسولان عیسی مسیح، که تعالیم او را تبلیغ و منتشر کردند. ریشۀ حواری از واژۀ حبشی Hawarya به معنی رسول و فرستاده است. در لغت‌نامه‌های عربی معمولاً این کلمه را مشتق از ریشه «حور» به‌معنی سپید می‌دانند و معنی آن را نیز کسی می‌دانند که لباس سفید می‌پوشد یا با شستن لباس‌ها آن‌ها را سپید و پاکیزه می‌کند. حواریون اصلی دوازده تن بودند: پطرس، اندریاس، یعقوب اکبر، یوحنا، توما، یعقوب اصغر، یهودا، فیلیپس، برتولماوس، مَتّی، شمعون و متیاس (که جای یهودای اسخریوطی را گرفت) گاه پولس رسول را هم از حواریون شمرده‌اند. هر یک از حواریون که مبلّغ اصلی تعالیم مسیح در هر کشور بودند، رسول خوانده شده‌اند. شرط احراز مقام رسولی به چشم دیدن زندگی و رستاخیز عیسی بود. افزون بر این، رسول باید یا مستقیماً از خود عیسی مأموریت می‌گرفت یا به‌واسطۀ رسولان دیگر. مریدان اصلی رسولان را مبُشّران یا مبلّغان رسولان می‌نامند. در قرآن چهار بار و همواره به‌صورت جمع آمده است. خداوند به حواریون وحی کرد که به او و به رسولش (عیسی) ایمان بیاورند و آنان از عیسی طلب مائده آسمانی کردند و چنین مائده‌ای برای آنان نازل شد (مائده، ۱۱۱ـ۱۱۵). مفسران، ازجمله علّامه طباطبایی، با استناد به این آیه گفته‌اند که حواریون جزو پیامبران بوده‌اند زیرا این آیه تصریح به نزول وحی به آنان کرده است و ایمان پیشنهادی عیسی (ع) به آنان، ایمانی بعد از ایمان و در واقع به‌معنای ترقی در مراتب ایمان بوده است.