حکیمی، عبدالله علی

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

الحکیمی، عبدالله علی (1900- 1954م) Abdollah Ali Al- Hakimi


رهبر ملی‌گرا و متفکر سیاسی یمنی. پس از گذراندن تحصیلات اولیه به تعِز رفت، سپس در مساجد عدن ادامه‌ی تحصیل داد. در هجده سالگی به ارتش عربی‌ای پیوست که اشغالگران انگلیسی (به نام گردان اول یمن) تشکیل داده بودند و در این گردان به رتبه‌ی افسری رسید. در سال 1929 ارتش را ترک کرد و به کار در یکی از کشتی‌های فرانسوی که در بندرهای اروپا و شمال افریقا رفت و آمد داشت روی آورد. اطلاع از زندگی و تمدن جدید و دیدار با مهاجران یمنی در اروپا و افریقا و شماری از روشنفکران و مهاجران مغرب عربی تأثیری عمیق بر زندگی حکیمی جوان گذاشت. مدتی بعد کار در کشتی را رها کرد و در شهر مستغانم الجزایر به مدرسه‌ی صوفیه‌ی علویه‌ی شاذلیه پیوست تا در حلقه‌ی مریدان شیخ احمد مصطفی علوی (یکی از پرآوازه‌ترین علمای صوفیه در الجزایر) درآید. نزد او تعالیم صوفیه، فقه، حدیث، تفسیر و ادبیات را فراگرفت. پس از رسیدن به مرتبه‌ی «صوفی عارف بالله» از سوی استادش برای تبلیغ در میان مهاجران عرب و مسلمان، به اروپا اعزام شد. حکیمی طی حدود 10 سال در شهرهای هلند، بلژیک، انگلیس و کشورهای دیگری به کارهای تبلیغاتی در زمینه‌ی تعالیم اسلامی پرداخت. تأسیس مراکز و تشکلاتی چون دانشگاه اسلامی در هلند (1934)، انجمن اسلامی علوی در کاردیف انگلیس (1936) و مرکز نور اسلام که شامل مسجد، باشگاه ورزشی و مدرسه‌ای برای مهاجران یمنی می‌شد (1937) از اقدامات حکیمی در اروپا بوده است. در سال 1940 به یمن بازگشت و آزادی‌خواهان یمن را که علیه خاندان امامت زیدیه فعالیت می‌کردند به تأسیس جنبش مقاومت ملی در عدن تشویق کرد. و نهایتا در سال 1946 با مشارکت وی انجمن بزرگ یمانی تشکیل شد. در همین سال به انگلیس برگشت و کوشید تا صدای جنبش ملی یمن باشد. با نوشتن نامه‌ها و بیانیه‌هایی سیاسی توجه رهبران جهان عرب و اسلام را به مسأله‌ی یمن جلب کرد. پس از اشغال جنوب یمن (1953) به کشورش بازگشت و اشغالگران انگلیسی او را دستگیر و به مدت سه ماه زندانی کردند.

کتاب‌های دین الله واحد؛ بین الاسلام و المسیحیة؛ و دعوة للاحرار از وی منتشر شده است.