حکیمی، محمد عبده نعمان

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

حکیمی، محمد عبده نعمان (1930- 1995)   Abduh Noaman Al-Hakimi


سیاستمدار، مبارز سیاسی و شاعر یمنی. تحصیلات ابتدایی و راهنمایی را در مدارس عدن و دوره‌ی دانشکده‌ی تربیت معلم را در سودان گذراند. در سال 1951 به عدن بازگشت و مشغول تدریس در مدارس شد. از آغاز جوانی رویکرد سیاسی ملی‌گرایانه داشت. نخستین اعتصاب دانش‌آموزان مدرسه‌اش را در سال 1946 به مناسبت اولین سالگرد تأسیس اتحادیه‌ی عرب سازماندهی کرد. وی نقش پیش‌رویی در پروردن آگاهی سیاسی و صنفی و تحرک بخشیدن به مبارزات ملی و وحدت‌گرایانه در صفوف جوانان و کارگران داشت. همچنین از مدافعان سرسخت وحدت شمال و جنوب یمن بود و مسأله‌ی وحدت یمن جایگاه ویژه‌ای در زندگی مبارزاتی‌اش داشت.

حکیمی نماینده‌ی نسلی از جوانان یمنی در دهه‌ی 1950م بود که در متن جنبش صنفی و سیاسی در عدن شکل گرفت. این نسل در سال 1955 جبهه‌ی ملی وحدت‌گرا را در مقابله با جدایی‌طلبان تشکیل داد. اشغالگران انگلیسی پس از تشکیل این جبهه، او را در سال 1956 به شمال یمن تبعید کردند. وی پس از تبعید فعالیت‌های ضد استعماری و وحدت‌گرایانه‌اش را ادامه داد و از فرصت تبعید برای ارتباط با رهبران جنبش ملی در داخل و خارج بهره گرفت. در سال 1957 برنامه‌ی مشهورش را (با عنوان «رکن جنوبی اشغالی یمن») از رادیو صنعاء پخش کرد که در ایجاد همبستگی ملی در یمن برای دست‌یابی به وحدت شمال و جنوب نقش موثری داشت. در سال 1958 در صنعاء باشگاهی فرهنگی تأسیس کرد و در سال 1961 در شهر تعِز جریانی مسلحانه ضد استعمار انگلیس به راه‌انداخت و هم زمان هدف رهایی از استبداد نظام امامت را پی‌گیری کرد. در زمینه‌سازی برای انقلاب سپتامبر 1962 نقش جدی ایفا کرد. پس از پیروزی انقلاب با رتبه‌ی ژنرال به فرماندهی نظامی یکی از محورها انتخاب شد. سپس به عنوان مشاور رئیس‌جمهور در امور وحدت یمن تعیین گردید. در 1967 به وزارت وحدت عمومی و در سال 1968 به وزارت فرهنگ و رسانه‌ها منصوب شد.

آخرین منصب حکیمی سفارت در چند کشور اروپای شرقی بوده. او از اعضای هیأت مؤسس اتحادیه‌ی ادیبان و نویسندگان یمن نیز بوده است.