خارطوم
| خارطوم | |
|---|---|
| کشور | سودان |
| نام فارسی | خارْطوم |
| نام دیگر | خرطوم |
| جمعیت | ۵,۷۱۷,۳۰۰ نفر |
| موقعیت | محل تلاقی رود‌های نیل ازرق و نیل ابیض |
| تولیدات و صنایع مهم | دباغی چرم، نساجی، تولید ماشین‌آلات سبک، مواد غذایی، اشیای شیشه‌ای و چاپ |
| استان یا ایالت | خارْطوم |
خارْطوم
(یا: خرطوم) پایتخت و مرکز بازرگانی سودان، در ایالت خارطوم[۱]. در محل تلاقی رود‌های نیل ازرق (آبی)[۲] و نیل ابیض (سفید)[۳] واقع شده است. ۵,۷۱۷,۳۰۰ نفر جمعیت دارد (۲۰۰۳). جمعیت خارطوم شمالی[۴]، در امتداد رود نیل آبی، ۸۹۰هزار نفر است. اُم‌دُرمان[۵] از حومه‌های خارطوم است و جمعیت ناحیۀ شهری را به بیش از ۳میلیون نفر افزایش می‌دهد. خارطوم مدت‌هاست که مرکز ارتباطیِ کشورهای عرب افریقای شمالی و کشورهای مرکز افریقا به‌شمار می‌رود. این شهر در منطقۀ حاصل‌خیز کشت پنبه واقع شده است و با خط لولۀ نفت به پورت سودان[۶]، در ساحل دریای سرخ[۷]، وصل می‌شود. دباغی چرم، نساجی، تولید ماشین‌آلات سبک، مواد غذایی، اشیای شیشه‌ای، و چاپ از صنایع آن است. محمدعلی پاشا در ۱۸۲۳ خارطوم را بنا کرد. نیروهای مهدی سودانی در ۱۸۸۵ ژنرال گوردون[۸] را در خارطوم به قتل رساندند. پس از آن‌که سربازان بریتانیایی به فرماندهی کیچنر[۹] مجدداً شهر را تصرف کردند (۱۸۹۸)، شهری جدید ساخته شد. پس از احداث خارطوم، آن را با دیوار و قلعه مستحکم کردند. مهدی سودانی در ۱۸۸۵ شهر را تصرف کرد. دراویش به رهبری خلیفه عبدالله، جانشین مهدی، شهر را ویران و مرکز حکومت خود را به ام‌دُرمان منتقل کردند. آن‌ها در ۱۸۹۸ شکست خوردند و خارطوم به تصرف سربازان بریتانیایی و مصریِ تحت فرماندهی کیچنر درآمد. بعد از آن، شهر بار دیگر رونق تجاری و آرامش خود را بازیافت. خارطوم از ۱۸۹۹ تا ۱۹۵۶ پایتخت سودانِ مصر و انگلیس[۱۰] بود و پس از استقلال سودان نیز موقعیت خود را حفظ کرد.