خدابنده لو

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

خدابنده‌لو
طایفۀ ترک ایران، از طوایف شاملو، ساکن محال خدابنده‌لو در منطقۀ هرسین از توابع استان کرمانشاه. ظاهراً گروه‌هایی از این طایفه در قرون ۱۱ـ۱۲ق چادرنشین بودند اما در قرن ۱۳ق و بعد از آن تمامی خدابنده‌لوها چادرنشینی را ترک کردند و یک‌جانشین شدند. حکومت ناحیۀ هرسین در زمان شاه‌عباس با شاه‌علی‌سلطان خدابنده‌لو بود. خوانین این طایفه تا انقراض قاجاریه، در بسیاری مواقع حاکم محال خدابنده‌لو و ناحیۀ هرسین بودند. سرافرازبیگ خدابنده‌لو از مین‌باشیان دورۀ نادرشاه، پس از قتل او حکومت ناحیۀ همدان را به‌دست گرفت و با کمک خوانین قراگوزلو، چند ماهی حاکم همدان بود، اما سرانجام مغلوب آنان شد و به‌قتل رسید. این مردم پس از آن به خدمت کریم‌خان زند درآمدند و سپس به قاجاریه پیوستند. فوج خدابنده‌لو در تعدادی از جنگ‌های دورۀ قاجاریه شرکت داشت.

حسینعلی رزم‌آرا در فرهنگ جغرافیایی ایران، خدابنده‌لو را نام یکی از دهستان‌های بخش قروۀ شهرستان سنندج دانسته که مردمان آنجا ترک‌زبان بوده‌اند و مسعود کیهان نیز در تاریخ مفصل ایران سرزمین طایفۀ خدابنده‌لو را اطراف خمسه ذکر کرده است. در تقسیمات قدیم‌تر کشوری، خدابنده‌لو یکی از دهستان‌های پنجگانۀ بخش قیدار شهرستان زنجان بوده و با توجه به نزدیکی مناطق هرسین و قروه و قیدار به هم، می‌توان به پراکندگی طایفۀ خدابنده‌لو در این نقاط باور داشت. کمااینکه امروزه اهالی برخی از روستاهای شهرستان خدابنده، نام خانوادگی‌شان خدابنده‌لو است.