خداشیه

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

خِداشیّه
از فرق راوندیه، پیروان عمارة بن یزید (عمارة بن بدیل)، ملقب به خِداش از داعیان بنی‌عباس، در قرن ۲ق. در ۱۱۸ق به نمایندگی از عباسیان، از کوفه به نواحی نیشابور و مرو رفت و با دعوت مردم به امامت محمد بن علی بن عبدالله بن عباس عباسی، گروهی را گرد خود آورد، اما بعد راه اباحه در پیش گرفت و آن‌چنان‌که برخی گفته‌اند برای اولین‌بار وی به تبلیغ مذهب خرمیّه پرداخت. عمار اولین کسی بود که مذهب باطنیان را آشکار کرد و مدعی شد آنچه او می‌گوید از طرف محمد بن علی بن عبدالله بن عباس عباسی و به فرمان اوست. اما مورخان نوشته‌اند که چون محمد بن علی از دعاوی وی آگاه شد، او را لعن کرد. به عقیده مخالفانش، چون وی به دین اسلام خدشه وارد می‌کرد او را خِداش لقب دادند. پیروان این فرقه می‌کوشیدند مردم را با دستاویز قراردادن شعائر دینی به اسلام بی‌اعتقاد کنند. عمار سرانجام به‌دست اسد بن عبدالله، حاکم خراسان، به طرز فجیعی کشته شد. بعضی مورخین علّت طرد و بدنام‌کردن خداش را پشتیبانی او از علویان دانسته‌اند.