خشبیه

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

خَشَبیّه
(در لغت اصحاب چوب) از فرق زیدیه، عنوانی طعنه‌آمیز برای پیروان سرخاب طبری. اینان پس از مختار ثقفی خروج کردند و چون سلاحی نداشتند و با گرزی چوبی، که خود آن را کافرکوب نامیده بودند، می‌جنگیدند به خشبیه معروف شدند. از شعارهای خشبیه «یا لثارات‌الحسین» بود و چون درصدد خونخواهی از امام حسین (ع) برآمدند، به حسینیّه نیز شهرت یافتند. بعداً یاران ابومسلم نیز با چنین گرزهای چوبی در خراسان خروج کردند. سرخابیه نام دیگر این فرقه است و برخی کیسانیه را نیز خشبیه نامیده‌اند. عنوان خشبیه به چند گروهِ دیگر از یارانِ مختار و پیروان او که از موالی کوفه بودند، نیز اطلاق می‌شود: گروهی که پرده‌دار و خدمتکار کرسیِ چوبی منسوب به علی (ع) در روزگار مختار بودند؛ جماعتی که به فرماندهی ابراهیم بن مالک اشتر نخعی (از سرداران سپاه مختار) با شمشیرهای چوبی می‌جنگیدند؛ دسته‌ای که برای رهاندن محمد حنفیّه از زندان عبدالله بن زبیر با سلاح‌های چوبی وارد حریم خانۀ خدا شدند؛ و گروهی دیگر از شیعیان زیدی که پس از بر دارکردن زید بن علی بن حسین (ع) چوبۀ دارش را چون زیارتگاهی حفظ کردند. اینان که بعد از مرگ زید بن علی قیام کردند می‌گفتند ما فقط برای امام معصوم شمشیر می‌کشیم و چون در این عصر امامی معصوم نیست با چوب می‌جنگیم.