دربند، غار
دَربند، غار
بزرگ‌ترین غار استان سمنان در ۲۱کیلومتری شمال سمنان و ۳کیلومتری جنوب شهمیرزاد. این غار مشرف بر درۀ سرسبز دربند است و از دیدگاه زمین‌شناسی به دوران سوم مربوط است و از نوع سنگ‌های رسوبی است که مقدار فراوانی آهک و املاح دارد و به همین سبب ستون‌های بزرگ استالاگمیت و استالاکتیت در سرتاسر آن دیده می‌شود. بلندترین ستون استالاگمیت به ارتفاع دوازده متر و با قطر ۲.۸۵ متر در وسط غار قرار گرفته است. براساس حفریات و کاوش‌های انجام‌شده در غار، می‌توان آن را به دوران‌های متفاوت تاریخی نسبت داد. قدیمی‌ترین آثارِ یافته در این غار مربوط به قرن ۵ق است. سکۀ طلایی که نوشته‌ای به خط کوفی دارد و آسیب دیده است. آثاری متعلق به اواخر دوران سلجوقی و اوایل حمله مغول نیز در این مکان یافته شده است. کاسه‌های لعابی و سفال‌های ظریف از قرون ۵ و ۶ق در این مکان پیدا شده‌اند. آثار تاریخی دیگری تا دوران قاجاریه از این غار به‌دست آمده است. بنابر روایات تاریخی، در زمان حکمرانیِ اسپهبدان طبری در روزگار سلجوقیان و نبردهای آنان با پیروان اسماعیلیه که در نواحی اطراف سمنان رخ داد، گروهی از بیم جان به این غار پناه آوردند که آثار یافته در غار از این سکونت کوتاه‌مدت حکایت دارد. عرض مدخل غار ۲.۷۵ متر و ارتفاع آن ۱.۳۵ متر است. پس از دهانه و مدخل غار دالانی به طول ۲۴ متر و عرض متوسط ۳ متر دیده می‌شود. انتهای دالان به‌تدریج کوتاه می‌شود و به دهانه‌ای به ارتفاع ۸۰ سانتی‌متر می‌رسد. پس از گذر از این دهانه وارد غار می‌شویم. درون غار ساده و بدون پیچ‌وخم است. فضای غار به‌صورت تالاری بیضی‌شکل به طول ۹۱ متر است که عریض‌ترین بخش آن ۳۶ متر و بلندترین نقطه سقف آن ۲۰ متر ارتفاع دارد. این غار یکی از زیباترین و دیدنی‌ترین غارهای ایران است، اما گروه‌های کوهنوردی و بازدیدکنندگان، با روشن‌کردن مشعل، نمای درونی غار را سیاه کرده‌اند و از زیبایی آن کاسته‌اند.