درد

دَرد (pain)

احساسی که فرد را از وجود اثری مضر بر بدن یا درون بدن آگاه می‌سازد. ممکن است براثر محرک‌هایی مثل ضربه، التهاب، و حرارت ایجاد شود. عصب‌های مخصوصی درد را منتقل می‌کنند. این احساس همچنین دارای اجزایی روان‌شناختی است که در مراکز بالاتر مغز تنظیم می‌شوند. مسکّن‌ها داروهایی‌اند که برای رفع درد مصرف می‌شوند. پیام درد به‌صورت تکانه‌های الکتریکی از طریق عصب‌های حسی به مغز می‌رسد. با رسیدن این تکانه‌ها به شکاف بین دو یاختۀ عصبی، تغییرات زیست‌شیمیایی عبور تکانه از شکاف را کنترل می‌کنند. همچنین، این تغییرات ممکن است باعث افزایش یا کاهش توجه به پیام‌ها یا کم و زیادشدن شدت آن‌ها شوند. مهم‌ترین نوع ناقل‌های درد نوروپپتیدی به نام مادۀ پی است که در برخی از قسمت‌های طناب نخاعی بیشتر یافت می‌شود. این ترکیب در ماهی‌ها هم یافت شده است و شواهد نشان می‌دهند ترکیباتی که برای انسان دردآورند، مثل سم زنبور، در حشرات و عنکبوتیان (مثلاً در عنکبوت‌ها) هم واکنش‌های مشابهی ایجاد می‌کنند. اعصاب منتقل‌کنندۀ حس درد با عصب‌های منتقل‌کنندۀ حس لامسه فرق می‌کنند. به همین سبب، در بیماری‌هایی مثل سیرنگومیلی ممکن است اندامی حس درد نداشته باشد، ولی حس لامسه طبیعی باشد. چنین اندام بی‌حسی به‌شدت درمعرض عفونت‌های ناشی از بریدگی یا خراش‌هایی است که فرد آن‌ها را حس نمی‌کند.

 

---