دسپینا

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

دِسْپینا (Despina)
در اخترشناسی، قمر کوچک نپتون و سومین قمر شناخته شده از سمت این سیاره. تقریباً هر هشت ساعت یک‌بار و در ارتفاع تقریبی ۵۲,۵۰۰ کیلومتری این سیاره را دور می‌زند. مدار این قمر تقریباً دایره‌ای، و موازی با استوای نپتون است. شکل دِسپینا غیرعادی، و قطر میانگین آن حدود ۱۵۴ کیلومتر است. از چگالی، ترکیب، و ساختار درونی آن اطلاعی در دست نیست. از سطح دِسپینا نیز اطلاع چندانی به دست نیامده است، جز این‌که تقریباً به سیاهی دوده است. این قمر کوچک‌تر از آن است که جوّ داشته باشد و در آن هیچ نشانه‌ای از فعالیت‌های زمین‌شناختی دیده نمی‌شود. دِسپینا در محدودۀ حلقه‌های نپتون، و بین حلقه‌های ۱۹۸۹N۳R و ۱۹۸۹N۲R/۱۹۸۹ N۴R  مدار می‌پیماید. حلقه‌های نپتون از ذرات یخ و غبار ساخته شده‌اند و از حلقه‌های گسترده و باریک، و قوس‌های حلقه‌ای یا حلقه‌های ظاهراً ناقص تشکیل می‌شوند. دانشمندان معتقدند که گرانش دِسپینا و گرانش قمرهای همسایۀ آن، نایاد[۱] (الهۀ آب تازه) و تالاسا[۲]، به واسطۀ جذب و نگهداری ذرات موجود در حلقه‌ها از پراکنده شدن آن‌ها جلوگیری می‌کند و در عین حال، با «شبانی» و یکپارچه نگه‌داشتن آن‌ها مانع از گسترده‌تر شدن حلقه‌ها می‌شود. از این‌رو، دِسپینا را قمر شبان[۳] می‌نامند. در ۱۹۸۹، دانشمندانی که دِسپینا را با بررسی تصاویر ارسالی کاوشگر ویجر[۴] ۲ کشف کردند، افتخار این کشف را به فضاپیما نسبت دادند. دِسپینا به نام شخصیتی در اساطیر یونان نام‌گذاری شده است که دخترِ ایزدبانو دِمِتِر[۵] و ایزد پوسیدون[۶]، و احتمالاً یک نِرِئید[۷] بوده است. نرئیدها ۵۰ پری دریایی بودند که آن‌ها را دختران دوریس[۸] و ایزد نرئوس[۹] می‌دانستند.

 


  1. Naiad
  2. Thalassa
  3. shepherd moon
  4. Voyager
  5. Demeter
  6. Poseidon
  7. Nereid
  8. Doris
  9. Nereus