دعوی
دعوی
(به معنای اعم، هرگونه منازعه دربارۀ یک حق معیّن) در معنای حقوقی، ادعایی که نزد دادگاه یا سایر مراجع صالح، مانند دیوان عدالت اداری، مطرح شده باشد. در این معنا، دعوی عملی است تشریفاتی که به‌منظور تثبیت حقی که مورد انکار یا تجاوز قرار گرفته انجام می‌شود. بنابراین، صرف ابراز یا مطالعۀ حق، درواقع ادعاست. در صورتی‌که ادعا مورد انکار طرف مقابل قرار گیرد یا مورد تجاوز یا تضییع واقع شود، به اختلاف یا منازعه تبدیل می‌شود و در این حالت، اگر مدعی (صاحب حق یا مال) برای تثبیت حق موضوع ادعا و احقاق حق به دادگاه مراجعه و مطابق تشریفات قانونی دادخواهی کند، به دعوی یا مرافعه تبدیل می‌گردد. تشریفات اقامۀ دعوی یا طرح دعوی و شرایط صلاحیت دادگاه‌ها در قانون آیین دادرسی مدنی مصوب ۱۳۷۹ش آمده است. داشتن نفع در موضوع دعوی، داشتن سمت در اقامۀ دعوی، اعم از این‌که مدعی اصیل باشد یا به نمایندگی طرح دعوی کند (مانند وکیل، ولیّ یا قیّم یا مدیر شرکت و امثال آن)، و نیز داشتن اهلیت قانونی، و بالاخره تقدیم دادخواست از شرایط اقامۀ دعوی است. دعوایی که خواهان مطرح می‌کند، دعوای اصلی است و دعاوی که ممکن است در اثنای رسیدگی به دعوای اصلی مطرح شود را دعوای طاری گویند (مانند دعوای جلب ثالث، یا ورود شخص ثالث).