دن، ماکس ویلهلم (۱۸۷۸ـ۱۹۵۲)
ماکس ویلهلم دن Max Wilhelm Dehn | |
---|---|
زادروز |
۱۸۷۸م |
درگذشت | ۱۹۵۲م |
ملیت | امریکایی |
تحصیلات و محل تحصیل | تحصیل در دانشگاه گوتینگن |
شغل و تخصص اصلی | ریاضیدان |
گروه مقاله | ریاضیات |
دِن، ماکْس ویلهِلم (۱۸۷۸ـ۱۹۵۲)(Dehn, Max Wilhelm)
ریاضیدان امریکایی، زادۀ آلمان. در ۱۹۰۷، یکی از نخستین بررسیهای نظاممند توپولوژی[۱] را انجام داد. بررسی او عمدتاً ویژگیهای هندسی چندوجهی[۲]ها را دربر میگرفت. دن جواب یکی از مسائل حلنشدۀ بیستوسه گانۀ هیلبرت[۳] را بهدست آورد. این مسئله دربارۀ وجود چهاروجهیهایی[۴] بود که قاعده[۵] و ارتفاع[۶] برابر دارند، ولی برابر نیستند؛ به این معنی که قابل تجزیه به اجزای قابل انطباق یا قابل تکمیل با اجزای قابل انطباق نیستند. در ۱۹۱۰، دن قضیۀ[۷] مهمی را دربارۀ خمینههای توپولوژیک[۸] به اثبات رساند که به لمِ دن[۹] معروف شد، ولی بعدها مشخص شد که در همۀ شرایط صادق نیست. با این همه، او به پژوهش دربارۀ مسائل توپولوژیکِ تبدیل[۱۰] و یکریختی[۱۱] ادامه داد. دن در هامبورگ زاده شد و در دانشگاه گوتینگن[۱۲]، زیرنظر داوید هیلبرت، درس خواند. پس از جنگ جهانی اول، استاد ریاضیات دانشگاه فرانکفورت[۱۳] شد، ولی در ۱۹۳۵، شغل خود را بهسبب اعمال قوانین ضدسامی نازیها ازدست داد. در ۱۹۴۰، به ایالات متحده امریکا مهاجرت کرد و از ۱۹۴۵، در کالج بلک ماونتین[۱۴]، در کارولینای شمالی، بهکار پرداخت.