دندانقان
دَنْدانْقان
دژی میان سرخس و مرو که در ۸ رمضان ۴۳۱ق، در آنجا جنگی میان سپاهیان غزنوی به فرماندهی مسعود اول و ترکمانان سلجوقی به سرکردگی طغرلبیگ و برادرانش چغریبیگ، یبغو و ابراهیم ینال درگرفت. در این جنگ نیروهای سنگین اسلحه غزنوی که شمارشان به ۱۰۰هزار تن میرسید از ۱۶هزار سوار ترکمان شکست خوردند و با شتاب رو به هزیمت نهادند. با اینکه مسعود دلیری بسیار کرد، اما سپاه غزنوی که گرفتار کمبود آب و آذوقه و علیق شده بود تاب سواران سبکبار ترکمان را نیاورد و با دستپاچگی و شتابزدگی میدان نبرد را ترک گفت. پس از هزیمت سپاهیان، سواران ترکمان باروبنه سنگین آنها را غارت کردند و غنایم فراوان بهدست آوردند. با شکست دندانقان سراسر خراسان بزرگ و ماوراءالنهر برای همیشه از دست غزنویان بیرون رفت. درپی این جنگ، یبغو به هرات و چغری به بلخ رفت و ابراهیم ینال رهسپار تسخیر نواحی مرکزی و غربی ایران شد.