دنقله
دُنْقُلَه
شهری در ایالت شمالی[۱]، واقع در شمال سودان، با ۱۶,۹۰۰ نفر جمعیت (۲۰۰۱). نخلستان دارد و خرما تولید می‌کند؛ صنایع سبک و دامداری نیز در آن رواج دارد. با جاده و رودخانه به خارطوم[۲] متصل می‌شود. در حدود ۱۸۱۱ به‌جای دنقلۀ قدیم، در ۱۲۰کیلومتری قسمت علیای رودخانه، بنا شد، که سلاطین مملوک‌ها آن را ویران کرده بودند. دنقلۀ قدیم، مرکزی تجاری بر سر راه کاروان‌ها بود و بین قرون ۶ و ۱۴م پایتخت کشور پادشاهی مسیحی نوبه، به‌شمار می‌رفت. در جلگه‌ای طولانی و باریک بالاتر از سومین آبشار بزرگ[۳] در ساحل غربی رود نیل واقع شده است. در شرق آن، صحرای نوبه و در غرب آن، صحرای لیبی قرار دارد. در امتداد رود نیل از دنقله، ویرانه‌های معبد کاوا قرار گرفته است. مصر از ۱۸۲۰ تا قیام مهدی سودانی در ۱۸۸۵ دنقله را در اختیار داشت. در ۱۸۹۶، ژنرال کیچِنِر[۴] در جریان هجوم بریتانیا به سودان آن را تصرف کرد. درپی آن، شهر با شبکه‌ای از خیابان‌ها، بازار مرکزی، و ساختمان‌های اداری بازسازی شد.