دوزبازی
دوزبازی
(احتمالاً برگرفته از لغت ترکی «دوز»، به‌معنی درست و میزان و طراز) نوعی بازی فکری دونفره. دو صورت شناخته‌شدۀ این بازی عبارت است از ۱. دوز سه‌تایی که ساده‌تر است و با سه نشانه انجام می‌گیرد؛ ۲. دوز دوازده‌تایی که شمار نشانه‌های آن دوازده عدد است. در دوز سه‌تایی، هریک از بازیکنان باید نشانه‌های خود را، که با سه نشانۀ رقیب تفاوت دارد، بر خانه‌های هم‌راستای صفحه بنشاند. به نشاندن نشانه‌ها بر سه نقطۀ هم‌راستا دوز می‌گویند. این بازی دو قاعدۀ اصلی دارد؛ نخست آنکه هر نشانه در هر حرکت، فقط می‌تواند یک خانه جابه‌جا شود. دیگر آنکه حرکتِ رفت و برگشت یک نشانه، از موقعیتِ دوز به موقعیتِ بیرون از دوز، و برعکس، امکان ندارد. دوز دوازده‌تایی در صفحه‌ای با خانه‌های بیشتر انجام می‌گیرد. قاعده‌های جابه‌جایی نشانه‌ها در دوز دوازده‌تایی با دوز سه‌تایی تفاوتی ندارد. هر بازیکن، با هر دوز، یکی از نشانه‌های حریف، طبعاً نشانۀ مزاحم یا نشانه‌ای که در موقعیت دوز قرار دارد، را از میدان به‌در می‌کند. بدیهی است، بازی تا بیرون کشیدن دَه نشانه از دوازده نشانۀ یکی از حریفان ادامه می‌یابد. به چیدن نشانه‌ها در دو محور هم‌راستا، «دودوزه» گویند.