دونیانا، پارک ملی
دونیانا، پارک ملی (Donana National Park)
منطقه‌ای حفاظت‌شده، متشکل از تالاب‌ها و تپه‌های شنی، در دلتای گوادالکیویر[۱]، در جنوب اسپانیا. این پارک ملی یکی از مهم‌ترین مناطق حفاظت‌شدۀ حیات وحش در اروپای غربی به‌شمار می‌آید. بیش از ۲۵۰ گونه پرنده، که متجاوز از نیمی از کل گونه‌های پرندگان اروپایی است، در این ناحیه یافت می‌شوند که برخی از آنها عبارت‌اند از دال (عنقا)، اردک مرمری، و گونۀ بسیار کمیاب نیم‌پای اندلسی[۲]. این پارک همچنین پناهگاه سیاه‌گوش ایبریایی است. مساحت این پارک ۷۷,۲۶۰ هکتار و ازجمله میراث‌های طبیعی جهان است. در دهۀ ۱۹۹۰، اُفت سطح آب ناشی از احداث ۳۰ دستگاه سدّ بر روی رودخانۀ گوادالکیویر، حیات این پارک را درمعرض خطر قرار داد. خطر در دهۀ ۱۹۹۰ کماکان ادامه داشت و در ۱۹۹۸، با جریان‌یافتن سیلی از پساب‌های سمّی دامنۀ خطر افزون‌تر شد. این امر از آن‌جا ناشی شد که در سدی که مخزن تخلیۀ پساب‌های کانی بود، شکاف و رخنه پدید آمد. مسیر جریان این پساب‌ها را در ماه مۀ ۱۹۹۸ با موفقیت به داخل رودخانۀ گوادالکیویر برگرداندند، هرچند که تالاب‌های پیرامون پارک به فلزات سنگین آلوده شدند. سفرۀ آبخیزی که پارک را تغذیه می‌کند نیز آلوده شد و هزاران قطعه ماهی و جانور دوزیست هلاک شدند و برای پاکسازی منطقه از اجساد آنها و جلوگیری از مسمومیت پرندگان لاشه‌خوار اقداماتی صورت گرفت. در ژوئیۀ ۱۹۹۸، ۳۰هزار تُن لاشۀ ماهی را، که براثر آلودگی با گل‌ولای سمی در ماه مۀ همان سال مرده بودند، از منطقه خارج کردند. بنابر گزارش شورای پژوهش‌های علمی اسپانیا در ژانویه ۱۹۹۹، حدود ۶۰هزار قطعه پرندۀ زمستان‌گذران[۳] در دونیانا براثر مسمومیت فلزی ناشی از نشت پساب در ۱۹۹۸، سلامتی و باروری خود را از دست دادند.