دکامرون
دِکامِرون (Decameron)
مجموعه داستان‌هایی از جووانّی بوکاتّچو[۱]، نویسندۀ ایتالیایی، که آن‌ها را در فاصلۀ ۱۳۴۸ تا ۱۳۵۳م گرد‌آوری کرد. دَه مرد و زن جوان، که از فلورانسِ طاعون‌زده می‌گریزند، طی دَه روزی که با هم می‌گذرانند، برای سرگرمی همسفرانشان هر کدام روزی یک داستان نقل می‌کنند. این کتاب تأثیر چشمگیری بر ادبیات انگلیسی، به‌ویژه بر افسانه‌های کنتربری[۲]، اثر چاسر[۳]، گذاشت. دکامرون، که شاهکار نثر کلاسیک ایتالیا محسوب می‌شود، ضمن داشتن قالب و محتوایی رمانتیک، از احساسات حاکم بر آثار قرون وسطا و نیز تأکید بر توانایی انسان در غلبه بر بخت و اقبال فاصله می‌گیرد. در این مجموعه ۱۰۰ داستان به‌شیوۀ داستان در داستان[۴] به هم وابسته می‌شوند. هر دَه داستانی که در یک روز نقل می‌شوند، لحن و مضمونی متفاوت با داستان‌های روز بعد دارند. چنان‌که داستان‌های روز اول طنز‌آمیز و مبیّن شرارت‌های انسانی‌اند. در داستان‌های روز دوم انسان بازیچۀ بخت و اقبال است و در روز سوم ارادۀ انسان بر همه چیز فایق می‌شود. در روز چهارم داستان‌های عاشقانۀ فاجعه‌آمیز بازگو می‌شوند؛ و در پنجمین روز عشق پایانی خوش می‌یابد. در ششمین روز بذله‌گویی و شادی بر داستان‌ها پرتو می‌افکند. حقّه‌بازی، حیله‌گری، هرزگی، و وقاحت نیز در داستان‌های روزهای هفتم، هشتم، و نهم حاکم می‌شوند و روز دهم دورۀ اوج مضامین روزهای اولیه است. برخی از مشهورترین داستان‌های این مجموعه عبارت‌اند از گریزلدای شکیبا[۵]، و قوش فدریگو[۶].