دیوان

واژۀ فارسی هم‌ریشه با دبیر مشتق از کلمه دی‌پی به‌معنی نوشتن. اصطلاحی در تمدن اسلامی و ایرانی، اطلاق‌شده به مجموعۀ تشکیلات اداری و نیز دفاتر و اداره‌های مختلف حکومت. در واقع آنچه امروزه وزارت و وزارتخانه یا ادارۀ کل نامیده می‌شود، در گذشته دیوان خوانده می‌شد. دیوانِ بَرید وزارت پست، دیوان استیفا وزارت دارایی، و دیوان قضا وزارت دادگستری بود. صاحب دیوان را هم مترادف وزیر به‌کار می‌بردند. نام و شرح دیوان‌های مختلف در ذیل مدخل‌های جداگانه آمده است.